Τυφώνας Χάρβεϊ: Ποιος φταίει για τη καταστροφή στο Τέξας;
88 νεκρούς κι 150 δισ. δολάρια ο τραγικός απολογισμός της καταστροφής!
Οι τεράστιες καταστροφές που προκάλεσε ο τυφώνας Χάρβεϊ στο Τέξας των ΗΠΑ δεν είναι απλά μια «φυσική καταστροφή», απόρροια «ακραίων καιρικών φαινομένων», όπως παρουσιάζεται από την πλειοψηφία των ΜΜΕ.
Σύμφωνα με την αντιπλημμυρική αρχή της κομητείας Χάρις στο Χιούστον, οι επιπτώσεις του τυφώνα Χάρβεϊ ξεπερνούν αυτές της τροπικής καταιγίδας Άλισον, που είχε φέρει ξανά στο Τέξας επίπεδα βροχόπτωσης πάνω 102 εκατοστά τον Ιούνιο 2001, πλημμυρίζοντας 70.000 σπίτια και προκαλώντας ζημιές αξίας 9 δισ. δολαρίων.
Καταλαβαίνει εύκολα κανείς πως αυτοί που επλήγησαν περισσότερο από το πέρασμα του τυφώνα Χάρβεϊ, είναι οι φτωχοί και τα εξαθλιωμένα λαϊκά στρώματα παρά το γεγονός ότι «ακραία φαινόμενα» συμβαίνουν τακτικά στην περιοχή κι είναι εγκαίρως προβλέψιμα.
Ποιος ευθύνεται λοιπόν για τις καταστροφές, τους εκατοντάδες νεκρούς κι αγνοούμενους και τους χιλιάδες αστέγους, που άφησε πίσω του ο τυφώνας Χάρβεϊ;
Μερικά επιστημονικά στοιχεία
Από τότε που ιδρύθηκε το Χιούστον, πριν από δύο αιώνες περίπου, οι κυβερνήτες του μεταχειρίστηκαν τους υγροτόπους και τους βάλτους ως «βρωμότοπους γεμάτους με μολυσμένα κουνούπια που χρειάζονται αποστράγγιση».
Ακόμη κι όταν έγινε ευρέως αποδεκτό το επιστημονικό γεγονός ότι οι υγρότοποι μπορούν να απορροφήσουν μεγάλες ποσότητες νερού μετά από πλημμύρες, η πόλη συνέχισε να εξαπλώνεται πάνω τους.
Η λεκάνη απορροής του ποταμού White Oak Bayou, η οποία περιλαμβάνει μεγάλο μέρος του βορειοδυτικού Χιούστον, είναι μια τέτοια περίπτωση.
Από το 1992 έως το 2010, η περιοχή αυτή έχασε πάνω από το 70% των υγροτόπων της, σύμφωνα με έρευνα του Texas A&M University (pdf).
Στις δορυφορικές εικόνες (ψευδών χρωμάτων) που ακολουθούν, η βλάστηση εμφανίζεται πράσινη, ενώ οι αστικοποιημένες κι ανεπτυγμένες περιοχές εμφανίζονται μπλε και μωβ.
Τις τελευταίες ημέρες, οι πλημμύρες που προκλήθηκαν από τον τυφώνα Harvey έχουν αυξήσει τα επίπεδα νερού σε ορισμένα τμήματα της λεκάνης απορροής αρκετά υψηλά ώστε να καλύψουν πλήρως ένα αυτοκίνητο Cadillac.
Ειδικοί επιστήμονες εκτιμούν ότι οι εξαφανισμένοι υδροβιότοποι δεν θα είχαν αποτρέψει τις πλημμύρες, αλλά ο τυφώνας θα είχε κάνει πολύ λιγότερες καταστροφές κι οι συνέπειες για τους ανθρώπους λιγότερο οδυνηρές.
Η καταστροφή που προκλήθηκε από τον Χάρβεϊ είναι μόνο το τελευταίο παράδειγμα των συνεπειών του τρόπου ανάπτυξης της πόλης του Χιούστον.
Ο αφανισμός των υδροβιότοπων και η ανάπτυξη με «χαλαρούς» κανόνες
Η πόλη, η μεγαλύτερη στις ΗΠΑ χωρίς νόμους περί οικιστικών ζωνών, αξίζει την επιστημονική μελέτη για τις περιπτώσεις όπου οι «χαλαροί» κυβερνητικοί κανονισμοί και οι οποίοι ευνοούν την ανάπτυξη – σε βάρος και του περιβάλλοντος.
Ολες οι περιοχές μετατράπηκαν σε νέα «οικόπεδα», την εκμετάλλευση των οποίων ανέλαβαν κατασκευαστικά κι ενεργειακά μονοπώλια, που μετέτρεψαν τα τελευταία 40 χρόνια το Χιούστον σε κέντρο της αμερικανικής πετρελαϊκής παραγωγής.
Η αστικοποίηση των περιοχών έγινε άναρχα, δίχως ρυμοτομικό σχεδιασμό, δίχως έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και θωράκισης που «κοστίζουν» και δεν έχουν «ανταποδοτικότητα», με ολόκληρες γειτονιές και σπίτια των εργατικών και των πιο φτωχών στρωμάτων να χτίζονται πάνω σε ρέματα, βάλτους κι άλλες περιοχές «επιρρεπείς στις πλημμύρες».
Με τη «λογική» της μεγιστοποίησης του κέρδους των καπιταλιστών, εμπορικά κέντρα, κάθε λογής εργοστάσια, διυλιστήρια, τεράστιες δεξαμενές καυσίμων και εργατικοί οικισμοί πολλαπλασιάστηκαν μέσα σε μερικές δεκαετίες με γεωμετρική πρόοδο, στο πλαίσιο μίας «ανάπτυξης» που υπονομεύει την ασφάλεια και την υγεία των κατοίκων της περιοχής.
Τέτοιο παράδειγμα (που έκανε και τον γύρο του διαδικτύου) είναι το κτήριο της ιδιωτικής νοσηλευτικής εστίας La Vita Bella (Η ζωή είναι ωραία), στο Dickinson, ανατολικά του Χιούστον, που βρίσκεται εντός της Οριοθετημένης Ζώνης Πλημμυρών από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαχείρισης Έκτακτης Ανάγκης (FEMA).
Οι ιδιοκτήτες εγκατέλειψαν 15 ηλικιωμένους κι ανήμπορους στην κλινική κι όταν τελικά έφτασαν οι διασώστες τους βρήκαν μισοπνιγμένους στις καρέκλες και με το νερό να έχει φτάσει μέχρι τη μέση τους.
Οι αδίστακτοι ιδοκτήτες δήλωσαν με θράσος αργότερα πως οι ένοικοι «γελούσαν και αστειευόντουσαν»(!) αναμένοντας τους διασώστες.
Ακόμη μια συνέπεια των χαλαρών κανόνων είναι ότι πολύ λίγοι άνθρωποι έχουν ασφάλεια πλημμυρών.
Αν κι οι ομοσπονδιακοί κανόνες απαιτούν (με το αζημίωτο βέβαια) από ορισμένους ιδιοκτήτες σπιτιών να έχουν, αυτοί οι κανόνες βασίζονται σε απαρχαιωμένα αντιπλημμυρικά δεδομένα.
Έτσι, μόνο το 25% των κατοικιών που βρίσκονται σε περιοχές υψηλού κινδύνου της κομητείας Harris, του Χιούστον, έχουν ασφάλεια. Το ποσοστό πέφτει στο 15%, εάν λάβουμε υπόψιν και τις άλλες περιοχές που σίγουρα έχουν σοβαρές ζημιές από τον τυφώνα.
Μόλις 10 ημέρες πριν χτυπήσει ο τυφώνας Χάρβεϊ, ο πρόεδρος Τραμπ υπέγραψε εκτελεστική εντολή που απέρριψε ακόμα κι αυτά τα αναιμικά ομοσπονδιακά πρότυπα προστασίας για τις πλημμύρες που είχε θέσει σε εφαρμογή ο Μπαράκ Ομπάμα.
Η FEMA και το Τμήμα Στέγασης κι Αστικής Ανάπτυξης των ΗΠΑ, οι δύο ομοσπονδιακές υπηρεσίες που θα διαχειριστούν το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων που αναμένονται για την ανοικοδόμηση του Χιούστον, είχαν εξαναγκαστεί να επιβεβαιώσουν νέους, ασφαλέστερους κώδικες για κάθε επιπλέον οικοδόμηση.
Τώρα μετά από αυτή την καταστροφή, είναι σίγουρο πως δεν θα το κάνουν.
«Αυτό που είναι πιθανό να συμβεί είναι ότι πρόκειται να ξοδέψουμε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια για την ανοικοδόμηση του Χιούστον ακριβώς όπως είναι τώρα και στη συνέχεια να περιμένουμε την επόμενη»,
δήλωσε ο Rob Moore, ανώτερος πολιτικός αναλυτής για θέματα νερού, του Εθνικού Συμβουλίου για την Άμυνα Φυσικών Πόρων.
Ένα ακόμη παράδειγμα
Ο ομοσπονδιακός νόμος (που ο Trump τον έχει κιόλας άρει) απαιτούσε από τους εργολάβους και τους κατασκευαστές, όταν καταστρέφουν υγροτόπους να μετριάσουν τις οικολογικές επιπτώσεις, π.χ. με τη δημιουργία νέων υγροτόπων αλλού.
Για να λάβουν άδεια βάσει του νόμου περί καθαρού ύδατος, οι εργολάβοι που οικοδομούν σε προστατευόμενες περιοχές υγροτόπων έπρεπε να υποβάλουν έγγραφα και πιστοποιητικά που να αποδεικνύουν ότι έχουν ολοκληρώσει τα μέτρα μετριασμού των επιτώσεων.
Το 2015, η Texas A&M κι η μη κερδοσκοπική ερευνητική ομάδα HARC ανέλυσε ένα δείγμα αδειών που εκδόθηκαν από το 1990 έως το 2012 στην ευρύτερη περιοχή του Χιούστον, όπου διαπίστωσε ότι σε λιγότερες από τις μισές περιπτώσεις οι εργολάβοι υπέβαλαν πλήρη έγγραφα και ότι το 67% των περιπτώσεων δεν υπήρχε καμία τεκμηρίωση έργων μετριασμού.
Μια άλλη μελέτη (pdf) των ίδιων ερευνητικών ομάδων εξέτασε δώδεκα έργα που είχαν λάβει άδειες και διαπίστωσε ότι μόνο δύο είχαν επιτυχώς αντισταθμίσει την καταστροφή υγροτόπων, επτά (7) ήταν εν μέρει επιτυχείς και τρία δεν είχαν πάρει κανένα μέτρο.
Έτσι εξηγείται γιατί τα διυλιστήρια κι οι δεξαμενές καυσίμων είναι δίπλα σε φτωχικές, εργατικές συνοικίες, όπου η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων έχει σπίτια ανασφάλιστα από πλημμύρα.
Όχι λόγω «άγνοιας» αλλά εξαιτίας των «αλμυρών» λογαριασμών που πρέπει να πληρώσουν στα ασφαλιστικά μονοπώλια.
Εργα με μεγάλο κόστος, όπως η συντήρηση των δύο μεγάλων φραγμάτων στην περιοχή, δεν είναι «επιλέξιμα» για χρηματοδότηση, όπως κι άλλα αναγκαία αντιπλημμυρικά έργα, σε μία πολιτεία ευάλωτη στους τυφώνες και στις ισχυρές καταιγίδες.
Κανένα ουσιαστικό σχέδιο ενημέρωσης του πληθυσμού δεν υπάρχει για την αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων ούτε οι απαραίτητοι μηχανισμοί του κράτους, με αποτέλεσμα η ασφάλεια κι η προστασία από τα φυσικά φαινόμενα να αποτελούν ατομική ευθύνη.
Έτσι, τα εύπορα στρώματα της περιοχής, αφού ασφάλιζαν τα σπίτια τους μετακινήθηκαν προς τις ασφαλέστερες περιοχές, σε αντίθεση με τον πιο φτωχό πληθυσμό που δεν είχε δυνατότητα να εγκαταλείψει την περιοχή.
Ακόμα, όμως, κι αν κάποιος κατάφερνε να φύγει, δεν ήξερε αν και πού θα βρει το… τροχόσπιτό του, επιστρέφοντας.
Τυφώνας Χάρβεϊ: Ποιος φταίει για τη καταστροφή στο Τέξας;
Ο Τραμπ και τα ΜΜΕ σε Ελλάδα και εξωτερικό
Ο Τραμπ έκανε ό,τι όλοι οι προηγούμενοι Πρόεδροι, όταν έρχονταν αντιμέτωποι με την οργή και την αγανάκτηση του κόσμου, μετά από τέτοιες καταστροφές:
Τις απέδωσε στην κλιματική αλλαγή και στα «ακραία φαινόμενα της φύσης», κρύβοντας ότι οι συνέπειές τους μπορούσαν να περιοριστούν στο ελάχιστο για το λαό.
Και τα ΜΜΕ ακολουθώντας το ίδιο παιχνίδι αποπροσανατολίζουν τον λαό κι ασχολούνται πότε με τις γόβες της κα Τραμπ και πότε με τον Κιμ και την «απειλή» από τη Βορ. Κορέα.
Κι ο αμερικανικός λαός που ενώ βολοδέρνει ανάμεσα σε προσευχές και σε κατάρες μήπως και σωθεί, κάθεται κι αναρωτιέται:
