Το φυσικό αέριο της Γάζας κι η εισβολή του Ισραήλ
Οκτώ χρόνια μετά την εισβολή στη Γάζα με την Επιχείρηση «Cast Lead»
Μετά την εισβολή, τα Παλαιστινιακά αποθέματα φυσικού αερίου κατασχέθηκαν από το Ισραήλ κατά παρέκκλιση του διεθνούς δικαίου.
Ένα χρόνο μετά την επιχείρηση «Cast Lead», (Συμπαγής Μόλυβδος), το Τελ Αβίβ ανακοίνωσε την ανακάλυψη του κοιτάσματος φυσικού αερίου Λεβιάθαν στην Ανατολική Μεσόγειο «εκτός των ακτών του Ισραήλ»:
«…το σημαντικότερο κοίτασμα που βρέθηκε ποτέ στην υπό εξερευνηθείσα περιοχή της Λεβαντινής Λεκάνης, η οποία καλύπτει περίπου 83.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα στην ανατολική Μεσογείο».
Σε συνδυασμό με το κοίτασμα Ταμαρ που ανακαλύφθηκε το 2009, στην ίδια τοποθεσία, οι προοπτικές δείχνουν μια σίγουρη ενεργειακή τόνωση για το Ισραήλ, για την Τεξανή Noble Energy και τους συνεργάτες της Delek Drilling, Avner Oil Exploration και Ratio Oil Exploration. (Δείτε επίσης άρθρο της Global Research, Ισραήλ: Αέριο, Πετρέλαιο και Προβλήματα στην Εγγύς Ανατολή, 30-12-2013.
Το φυσικό αέριο της Γάζας εντάσσεται στο ευρύτερο πεδίο αξιολόγησης της Ανατολική Μεσογείου.
Αυτό που εκδηλώνεται τώρα είναι η ενσωμάτωση αυτών των γειτονικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ανήκουν στην Παλαιστίνη, στην σφαίρα του Ισραήλ. (Χάρτης -1)
Πρέπει να σημειωθεί ότι ολόκληρη η ακτογραμμή της Ανατολικής Μεσογείου, που εκτείνεται από το Σινά της Αιγύπτου μέχρι τη Συρία, περιλαμβάνει μεγάλα κοτάσματα φυσικού αερίου καθώς κι αποθέματα πετρελαίου.
Η στρατιωτική εισβολή του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας τον Δεκέμβριο του 2008 έχει άμεση σχέση με τον έλεγχο και την ιδιοκτησία στρατηγικών αποθεμάτων φυσικού αερίου της ανοικτής θάλασσας.
Αυτός είναι ένας πόλεμος κατάκτησης. Το 2000 ανακαλύφθηκε ότι υπάρχουν εκτεταμένα αποθέματα φυσικού αερίου στα ανοικτά των ακτών της Γάζας.
Η British Gas (BG Group) κι ο εταίρος της, η πολυεθνική εταιρεία Consolidated Contractors International (CCC) με έδρα τις οικογένειες Sabbagh και Koury του Λιβάνου, έλαβαν δικαιώματα εξερεύνησης πετρελαίου και φυσικού αερίου σε 25ετή συμφωνία που υπεγράφη τον Νοέμβριο του 1999 με την Παλαιστινιακή Αρχή.
Η συμφωνία PA-BG-CCC περιλαμβάνει την ανάπτυξη κοιτασμάτων και την κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου (Middle East Economic Digest, 5 Ιανουαρίου 2001).
Τα δικαιώματα για τον ανοικτό χώρο φυσικού αερίου κατανεμήθηκαν ως εξής: Η British Gas το 60%, η Consolidated Contractors (CCC) το 30% και το Ταμείο Επενδύσεων της Παλαιστινιακής Αρχής (10%). (Haaretz, 21/10/2007)
Η άδεια BG καλύπτει ολόκληρη τη θαλάσσια υπεράκτια περιοχή της Γάζας, η οποία συνορεύει με αρκετές ισραηλινές υπεράκτιες εγκαταστάσεις φυσικού αερίου. (Δείτε τον Χάρτη-2 παρακάτω).
Πρέπει να σημειωθεί ότι το 60% των αποθεμάτων φυσικού αερίου κατά μήκος της ακτής της Γάζας – Ισραήλ ανήκουν στην Παλαιστίνη.
Ο Όμιλος BG διέσχισε δύο πηγάδια το 2000: Τη θαλάσσια όχθη της Γάζας-1 και τη θαλάσσια όχθη της Γάζας-2.
Τα αποθέματα που εκτιμώνται από την British Gas ότι είναι της τάξης των 1,4 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών, αξίας περίπου 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτοί είναι οι αριθμοί που δημοσιοποίησε η British Gas. Το μέγεθος των αποθεμάτων φυσικού αερίου της Παλαιστίνης μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερο.
Ποιος είναι ιδιοκτήτης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου
Το ζήτημα της κυριαρχίας των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη Γάζα είναι ζωτικής σημασίας. Από νομικής άποψης, τα αποθέματα φυσικού αερίου ανήκουν στην Παλαιστίνη.
Ο θάνατος του Γιάσερ Αραφάτ, η εκλογή της κυβέρνησης της Χαμάς κι η καταστροφή της Παλαιστινιακής Αρχής επέτρεψαν στο Ισραήλ να καθιερώσει εκ των πραγμάτων έλεγχο των υπεράκτιων αποθεμάτων φυσικού αερίου της Γάζας.
Η British Gas (BG Group) συζητά με την κυβέρνηση του Τελ Αβίβ. Με τη σειρά της, η κυβέρνηση της Χαμάς έχει παρακαμφθεί όσον αφορά τα δικαιώματα εξερεύνησης κι ανάπτυξης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου.
Η εκλογή του πρωθυπουργού Ariel Sharon το 2001 ήταν μια σημαντική καμπή. Η κυριαρχία της Παλαιστίνης στα υπεράκτια κοιτάσματα φυσικού αερίου αμφισβητήθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ.
Ο Σαρόν δήλωσε κατηγορηματικά ότι «το Ισραήλ ποτέ δεν θα αγόραζε φυσικό αέριο από την Παλαιστίνη» υπονοώντας ότι το φυσικό αέριο της Γάζας ανήκουν στο Ισραήλ.
Το 2003, ο Ariel Sharon άσκησε βέτο σε μια αρχική συμφωνία, που θα επέτρεπε στη British Gas να προμηθεύει το Ισραήλ με φυσικό αέριο από τα υπεράκτια πηγάδια της Γάζας. (The Independent, 19/8/2003)
Η εκλογική νίκη της Χαμάς το 2006 προκάλεσε την κατάρρευση της Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία περιορίστηκε στη Δυτική Όχθη υπό το καθεστώς εξουσιοδότησης του Μαχμούτ Αμπάς.
Το 2006, η British Gas «πλησίαζε στην υπογραφή συμφωνίας για την άντληση αερίου στην Αίγυπτο» (Times, 23 Μαΐου 2007). Σύμφωνα με αναφορές, ο βρετανός Πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ παρενέβη εξ ονόματος του Ισραήλ με σκοπό να ακύρωση της συμφωνίας με την Αίγυπτο.
Τον Μάιο του 2007, το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε πρόταση του πρωθυπουργού Ehud Olmert «για την αγορά φυσικού αερίου από την Παλαιστινιακή Αρχή».
Η προτεινόμενη σύμβαση ήταν για 4 δισεκατομμύρια δολάρια, με κέρδη της τάξεως των 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων να πηγαίνουν στους Παλαιστίνιους.
Ωστόσο, το Τελ Αβίβ δεν είχε καμία πρόθεση να μοιραστεί τα έσοδα με την Παλαιστίνη.
Δημιουργήθηκε μια ισραηλινή ομάδα διαπραγματευτών από το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο προκειμένου να ξεπεράσει τη συμφωνία με τον όμιλο BG, παρακάμπτοντας τόσο την κυβέρνηση της Χαμάς όσο και την Παλαιστινιακή Αρχή:
«Οι ισραηλινές αρχές άμυνας θέλουν να πληρώσουν οι Παλαιστίνιοι σε αγαθά και υπηρεσίες κι επιμένουν ότι δεν θα διατεθούν χρήματα στην κυβερνητική κυβέρνηση που ελέγχεται από τη Χαμάς».
Ο στόχος ουσιαστικά ήταν να ακυρωθεί η σύμβαση που υπεγράφη το 1999 μεταξύ του Ομίλου BG και της Παλαιστινιακής Αρχής υπό τον Γιάσερ Αραφάτ.
Σύμφωνα με την προτεινόμενη συμφωνία του 2007 με τη BG, το παλαιστινιακό φυσικό αέριο από τα υπεράκτια πηγάδια της Γάζας έπρεπε να διοχετευθεί μέσω ενός υποθαλάσσιου αγωγού προς το ισραηλινό λιμάνι του Ασκέλον, μεταφέροντας έτσι τον έλεγχο της πώλησης του φυσικού αερίου στο Ισραήλ.
Η συμφωνία ακυρώθηκε. Οι διαπραγματεύσεις ανεστάλησαν:
«Ο επικεφαλής της Mossad Meir Dagan αντιτάχθηκε στη συναλλαγή για λόγους ασφάλειας, ότι τα έσοδα θα χρηματοδοτούσαν την τρομοκρατία».
(Διεύθυνση προς την Knesset με θέμα «Η πρόθεση του αναπληρωτή πρωθυπουργού Ehud Olmert να αγοράσει φυσικό αέριο από τους Παλαιστίνιους όταν η πληρωμή θα υπηρετήσει τη Χαμάς», 1/3/2006, αναφερόμενη στο υποστράτηγο εν’ αποστρατεία Moshe Yaalon. Η Προοπτική Αγοράς Βρετανικού Αερίου από τα παράκτια ύδατα της Γάζας Απειλεί την Εθνική Ασφάλεια του Ισραήλ; Κέντρο Ιεροσολύμων για Δημόσιες Υποθέσεις, Οκτώβριος 2007).
Η πρόθεση του Ισραήλ ήταν να αποκλείσει το ενδεχόμενο να καταβληθούν δικαιώματα στους Παλαιστινίους. Τον Δεκέμβριο του 2007, ο όμιλος BG αποσύρθηκε από τις διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ και τον Ιανουάριο του 2008 έκλεισαν το γραφείο τους στο Ισραήλ.
Σχέδιο εισβολής στο Τραπέζι των Σχεδιασμών
Το σχέδιο εισβολής στη Λωρίδας της Γάζας υπό τον τίτλο «Eπιχείρηση Cast Lead» τέθηκε σε κίνηση τον Ιούνιο του 2008, σύμφωνα με ισραηλινές στρατιωτικές πηγές:
«Οι πηγές στο αμυντικό ίδρυμα δήλωσαν ότι ο υπουργός Άμυνας Εχούντ Μπαράκ ανέθεσε στις ισραηλινές δυνάμεις να προετοιμαστούν για την επιχείρηση πριν από έξι μήνες (Ιούνιος ή πριν από τον Ιούνιο), ακόμα κι όταν το Ισραήλ άρχισε να διαπραγματεύεται μια συμφωνία εκεχειρίας με τη Χαμάς».
(Barak Ravid, «Eπιχείρηση Cast Lead»:
Η ισραηλινή αεροπορική επίθεση ακολούθησε μετά από μήνες προγραμματισμού,
Haaretz, 27/12/2008).
Τον ίδιο ακριβώς μήνα, οι ισραηλινές αρχές επικοινώνησαν με την British Gas, προκειμένου να επαναλάβουν τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις σχετικά με την αγορά του φυσικού αερίου της Γάζας:
«Τόσο ο γενικός διευθυντής του Υπ. Οικονομικών Γιάρομ Αριάφ όσο κι ο γενικός διευθυντής του υπ. Εθνικών Υποδομών, Hezi Kugler, συμφώνησαν να ενημερώσουν την BG για την επιθυμία του Ισραήλ να ανανεώσει τις συνομιλίες.
Πηγές πρόσθεσαν ότι η BG δεν έχει ανταποκριθεί ακόμη επίσημα στο αίτημα του Ισραήλ, αλλά ότι τα στελέχη της εταιρείας πιθανότατα θα έρθουν στο Ισραήλ μέσα σε λίγες εβδομάδες για να πραγματοποιήσουν συνομιλίες με κυβερνητικούς αξιωματούχους».
(Globes online – Business Arena του Ισραήλ, 23 Ιουνίου 2008).
Η απόφαση για επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων με την BG Group συνέπεσε χρονολογικά με τον προγραμματισμό της εισβολής στη Γάζα που ξεκίνησε τον Ιούνιο. Φαίνεται ότι το Ισραήλ ήταν ανυπόμονο να καταλήξει σε συμφωνία με τον όμιλο πριν από την εισβολή, η οποία ήταν ήδη σε προχωρημένο στάδιο σχεδιασμού.
Επιπλέον, αυτές οι διαπραγματεύσεις διεξήχθησαν από την κυβέρνηση Ehud Olmert με τη γνώση ότι μια στρατιωτική εισβολή ήταν στο σχέδιο. Κατά πάσα πιθανότητα, μια νέα «μεταπολεμική» πολιτική – εδαφικής ρύθμισης για τη λωρίδα της Γάζας είχε επίσης προβλεφθεί από την ισραηλινή κυβέρνηση.
Στην πραγματικότητα, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ British Gas κι ισραηλινών αξιωματούχων συνεχίστηκαν τον Οκτώβριο του 2008, δύο-τρεις μήνες πριν από την έναρξη των βομβιστικών επιθέσεων στις 27/12/08.
Τον Νοέμβριο του 2008, το ισραηλινό υπ. Οικονομικών και το υπ. Εθνικής Υποδομής ανέθεσε στην Israel Electric Corporation (IEC) να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με την British Gas για την αγορά φυσικού αερίου από την υπεράκτια παραχώρηση της BG στη Γάζα:
«Ο γενικός διευθυντής του υπ. Οικονομικών Yarom Ariav κι ο γενικός διευθυντής του υπ. Εθνικών Υποδομών, Hezi Kugler, έγραψαν πρόσφατα στον διευθύνοντα σύμβουλο της IEC Amos Lasker, ενημερώνοντάς του για την απόφαση της κυβέρνησης να επιτρέψει τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με την πρόταση που εγκρίθηκε την ίδια χρονιά.
Το συμβούλιο της IEC, με επικεφαλής τον πρόεδρο Moti Friedman, ενέκρινε τις αρχές της πρότασης πλαισίου πριν από μερικές εβδομάδες. Οι συνομιλίες με την BG Group θα ξεκινήσουν μόλις το συμβούλιο εγκρίνει την εξαίρεση από μια προσφορά».
(Σημειώσεις, 13 Νοεμβρίου 2008)
Γάζα και ενεργειακή γεωπολιτική
Η στρατιωτική κατοχή της Γάζας προτίθεται να μεταφέρει την κυριαρχία των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο Ισραήλ κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.
Πέντε ερωτήματα που χρήζουν απάντησης:
- Τι μπορούμε να περιμένουμε μετά την εισβολή;
- Ποια είναι η πρόθεση του Ισραήλ όσον αφορά τα αποθέματα φυσικού αερίου της Παλαιστίνης;
- Μια νέα εδαφική συμφωνία, με την τοποθέτηση ισραηλινών ή «ειρηνευτικών» στρατευμάτων;
- Η στρατιωτικοποίηση ολόκληρης της ακτής της Γάζας, που είναι στρατηγική για το Ισραήλ;
- Η οριστική δήμευση παλαιστινιακών πεδίων φυσικού αερίου κι η μονομερής δήλωση της ισραηλινής κυριαρχίας στις θαλάσσιες περιοχές της Γάζας;
Εάν συμβεί αυτό, το φυσικό αέριο της Γάζας θα ενσωματωθεί στις θαλάσσιες υπεράκτιες εγκαταστάσεις του Ισραήλ, οι οποίες είναι συνεχόμενες με αυτές της Λωρίδας της Γάζας. (Χάρτης 2).
Αυτές οι υπεράκτιες εγκαταστάσεις συνδέονται επίσης με τον διάδρομο μεταφοράς ενέργειας του Ισραήλ, που εκτείνεται από το λιμάνι του Eilat, το οποίο είναι τερματικό πετρελαιαγωγού, στην Ερυθρά Θάλασσα μέχρι τον τερματικό σταθμό των αγωγών του Ashkelon, και προς τα βόρεια προς τη Χάιφα και τελικά μέσω ενός προτεινόμενου αγωγού Ισραήλ-Τουρκίας με το τουρκικό λιμάνι του Ceyhan.
Το Ceyhan είναι ο τερματικός σταθμός του αγωγού Baku, Tblisi Ceyhan Trans Caspian:
«Αυτό που προβλέπεται είναι να συνδεθεί ο αγωγός του BTC με τον αγωγό Trans-Israel Eilat-Ashkelon, επίσης γνωστός ως Ισλανδικό Tipline».
(Michel Chossudovsky, Ο πόλεμος στο Λίβανο και η μάχη για το πετρέλαιο,
Global Research, 23/7/2006).
Το άρθρο πρωτοδημοσιεύθηκε από την Global Research με αρχικό τίτλο: «Πόλεμος και Φυσικό Αέριο: Η Ισραηλινή Εισβολή και τα Υπεράκτια αποθέματα φυσικού αερίου της Γάζας», την περίοδο της εισβολής των Ισραηλινών στη Γάζα, στο πλαίσιο της επιχείρησης «Cast Lead» (8/1/2009).
Μετάφραση: Ροβεσπιέρος
