Συνέντευξη του ΓΓ του ΚΚ Τουρκίας, Κεμάλ Οκουγιάν
Δεν υπάρχει τίποτα τέτοιο όπως «τοπικός μαρξισμός»
Μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη έδωσε πρόσφατα στην ιστοσελίδα «Σολ» και την ειδική στήλη «Διεθνής Κομμουνιστικός Τύπος», ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚ Τουρκίας, Κεμάλ Οκουγιάν.
Στις τουρκικές εκλογές που θα γίνουν σε δύο βδομάδες έχει απαγορευτεί η συμμετοχή του ΚΚ Τουρκίας, ωστόσο τα στελέχη του θα συμμετέχουν μέσω της πλατφόρμας «Αυτή η τάξη πραγμάτων πρέπει να αλλάξει».
Σχετικά με τις εξελίξεις στην Τουρκία και την προσπάθεια και από την κυβέρνηση ΑΚΡ και τον Ερντογάν να θολώσουν το ταξικό κριτήριο, ο Κ. Οκουγιάν αναφέρει:
«Ο Ερντογάν και το κόμμα του ήρθαν στην εξουσία το 2002 με την ανοιχτή υποστήριξη των ΗΠΑ και της ΕΕ, πιο συγκεκριμένα με την υποστήριξη των διεθνών μονοπωλίων. Και ποια ήταν τα επιχειρήματα που πρόβαλλαν;
Οτι η Τουρκία δεν ήταν μια δημοκρατική χώρα, ο στρατός αποφάσιζε, οι Κούρδοι διώκονταν και ο Ερντογάν μπορούσε να τα αλλάξει όλα αυτά […] Ολα όσα είπαν για την Τουρκία ήταν αληθινά, αλλά αυτό δεν ήταν τίποτα άλλο παρά παρόμοια επιχειρηματολογία με τη δικαιολόγηση της εισβολής στο Ιράκ χρησιμοποιώντας τον Σαντάμ ως πρόσχημα!
Το ΚΚ Τουρκίας (ΤΚΡ) προσπάθησε να προειδοποιήσει τα Κομμουνιστικά Κόμματα για τον Ερντογάν όσο μπορούσε τότε, αλλά, ειλικρινά, ο Ερντογάν υποστηρίχθηκε είτε έμμεσα είτε ρητά από εκείνους που λένε «πρώτα δημοκρατία», αφού μόνο λίγοι στην Ευρώπη πίστευαν ότι ο αγώνας για το σοσιαλισμό είναι εφικτός στην Τουρκία.
Πάνω απ’ όλα, καθώς η θεώρηση ορισμένων κομμάτων σχετικά με το κουρδικό ζήτημα αποκλίνει πολύ από τον μαρξισμό, τείνουν να έχουν πολλή συμπάθεια προς τον Ερντογάν. Τότε, αντιλαμβάνονταν τον Ερντογάν ως τον άνθρωπο που θα επίλυε το κουρδικό ζήτημα.
Το ΤΚΡ, από την άλλη πλευρά, δέχτηκε σκληρή κριτική, καθώς ισχυρίστηκε ότι «ο καπιταλισμός είναι ανίκανος να λύσει οποιαδήποτε από τα βασικά προβλήματα».
Και στην Τουρκία, το ΤKP σχεδόν κατηγορήθηκε για την προώθηση του φασισμού εξαιτίας της «ανυποχώρητης στάσης» του ενάντια στο ΑΚΡ.
Τώρα, μετά από 16 χρόνια, το ΤKP δέχεται για άλλη μια φορά κριτική επειδή δεν συμμετείχε στον συνασπισμό εναντίον του Ερντογάν, ο οποίος περιλαμβάνει διάφορα παρακλάδια του φασισμού, διάφορα ισλαμικά κινήματα, σοσιαλδημοκράτες και τους φιλελεύθερους αριστερούς.
Ολο αυτό το χάος είναι το αποτέλεσμα της απόκλισης από την ταξική προοπτική».
— Υπάρχουν όμως και εκείνοι που ισχυρίζονται ότι ο Ερντογάν έχει μετατοπιστεί στο αντιιμπεριαλιστικό στρατόπεδο…
«Αυτό το περίεργο επιχείρημα έχει μια κωμικοτραγική ιστορία από πίσω του. Από το 2006 – 2007, προκειμένου να προωθηθούν οι περιφερειακές φιλοδοξίες της τουρκικής αστικής τάξης στην εξωτερική πολιτική, ο Ερντογάν και το κόμμα του προσπάθησαν αφενός να πάρουν μέρος στα περιφερειακά προγράμματα των ΗΠΑ και, από την άλλη, να κερδίσουν κύρος στον αραβικό κόσμο.
Οι πολιτικές εντάσεις που διατηρήθηκαν στη διεθνή σκηνή μέσω της αντι-δυτικής και της αντι-ισραηλινής ρητορικής εξυπηρέτησαν το σκοπό αυτό.
Προχώρησαν ακόμα περισσότερο και είπαν ότι θα «εκδιώξουν το ΝΑΤΟ από την περιοχή» στις υψηλές επαφές τους με αξιωματούχους των χωρών που έχουν προβλήματα με τις ΗΠΑ. Επαιξαν καλά το «χαρτί» της δημαγωγίας όχι μόνο στον αραβικό κόσμο αλλά και στη Λατινική Αμερική.
Το χειρότερο είναι ότι ακόμη και μερικά Κομμουνιστικά Κόμματα άρχισαν να βλέπουν τον Ερντογάν ως αντιιμπεριαλιστή ηγέτη.
Υπάρχει ένα μεγάλο σφάλμα σε αυτήν την υπόθεση, και στη ρίζα αυτού του λάθους υπάρχει η ψευδαίσθηση να αντιλαμβάνονται τις «διεθνείς σχέσεις» ως ένα ειδικό πεδίο.
Το να πιστεύεις ότι ένας αστός πολιτικός μπορεί να αναλάβει έναν «θετικό» ρόλο στις διεθνείς σχέσεις, ανεξάρτητα από το ρόλο του στη χώρα του, είναι ένας πολιτικός μύθος που πάντα προκαλεί πρόβλημα.
Οταν όσοι έβλεπαν τον Ερντογάν ως «σύντροφο» συνειδητοποίησαν το ρόλο που ανέλαβε στη Συρία, η ζημιά είχε ήδη γίνει».
— Υπάρχουν άνθρωποι με επιρροή που αντιλαμβάνονται τον Ερντογάν ως αντιιμπεριαλιστή ηγέτη.
«Εάν βλέπεις τη ζωή μέσα από τα μάτια της ρωσικής ελίτ, μέσω των ματιών του Πούτιν, μπορεί έτσι να νομίζεις.
Με όλο τον σεβασμό, η έννοια του κυβερνώντος κόμματος στην Τουρκία, ο ταξικός χαρακτήρας του, δεν αλλάζει όταν προσφέρεται σε αυτό ή εκείνο το στρατόπεδο στις διεθνείς σχέσεις, όταν συμβαίνουν ορισμένες αλλαγές στη σύνθεση συμμαχιών ή όταν κάνει ορισμένους διαπραγματευτικούς ελιγμούς.
Επιπλέον, πρέπει να σας υπενθυμίσω ότι ο Ερντογάν δεν απομακρύνεται από το ΝΑΤΟ, απλώς διαπραγματεύεται μαζί του για να κάνει μια πιο «συμφέρουσα» συμφωνία.
Εκείνοι που υποστηρίζουν σήμερα τον Ερντογάν θα απογοητευτούν για ακόμα μια φορά μετά την ολοκλήρωση αυτής της διαπραγμάτευσης.
Το κομμουνιστικό κίνημα δεν πρέπει να επιτρέψει σε μια τέτοια λογική να διεισδύσει στις γραμμές του».
Σοβαρό ζήτημα η χάραξη κοινής στρατηγικής για το κομμουνιστικό κίνημα
Μιλώντας για την κατάσταση στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα ο Κ. Οκουγιάν αναφέρεται στις Διεθνείς Συναντήσεις των ΚΚ και την αδυναμία κοινής στρατηγικής:
«Είναι ένα μεγάλο επίτευγμα να κάνει κανείς αυτές τις Συναντήσεις τακτικά τα τελευταία 20 χρόνια.
Ολα τα κόμματα, πρωτίστως το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, που καταβάλλουν προσπάθεια και διαθέτουν πόρους για τη διεξαγωγή αυτών των Συναντήσεων, εξυπηρετούν ένα σημαντικό ιστορικό σκοπό.
Η συνέχιση αυτών των Συναντήσεων είναι ζωτικής σημασίας για πολλούς λόγους: Τα κόμματα που αγωνίζονται κάτω από διαφορετικές συνθήκες συγκεντρώνονται, ακούνε ο ένας τον άλλο και υιοθετούν μια κοινή στάση σε ορισμένα ζητήματα στις Συναντήσεις αυτές.
Ωστόσο, είναι προφανές ότι μια κοινή στρατηγική δεν μπορεί να διαμορφωθεί εκεί. Σε αυτό στοχεύουν έτσι κι αλλιώς αυτές οι Συναντήσεις, αλλά κάτω από τις παρούσες συνθήκες θα ήταν μάταιο να ελπίζουμε να βγούμε με μια κοινή στρατηγική από τη συνάντηση των Κομμουνιστικών Κομμάτων».
— Γιατί όχι; Υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές απόψεων;
«Θα υπάρχουν διαφορές απόψεων, αυτό είναι φυσικό. Εκτός αυτού, δεν επιδιώκουμε τη μόνη αλήθεια στη συγκεκριμένη στιγμή. Αυτό που πραγματικά έχει σημασία είναι ο προσανατολισμός.
Τα Κομμουνιστικά Κόμματα μπορεί μερικές φορές να υιοθετούν λαθεμένες θέσεις, αλλά αυτό που είναι πραγματικά σημαντικό είναι να έχουμε έναν συνεπή προσανατολισμό που μπορεί να διορθώσει, να αντισταθμίσει τέτοια λάθη.
Δεν υπάρχει λόγος να το κρύβουμε, δεν έχουμε έναν κοινό προσανατολισμό ανάμεσα στα Κομμουνιστικά Κόμματα στον κόσμο σήμερα.
[…] Βλέπουμε δύο θεμελιώδεις προσεγγίσεις εδώ: Μερικά κόμματα θεωρούν το σοσιαλισμό ως έναν τελικό, όχι ως έναν ουσιαστικό στόχο και θέτουν άλλες προτεραιότητες ως στρατηγικούς τους στόχους, οι οποίοι μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να είναι η ανεξαρτησία, η ειρήνη, η δημοκρατία, η υποβάθμιση της ηγεμονίας των ΗΠΑ ή σε άλλες, η οικοδόμηση μιας κοσμικής κοινωνίας.
Αλλα κόμματα τονίζουν την επικαιρότητα του σοσιαλισμού, απορρίπτοντας τα αποκαλούμενα προκαταρκτικά στάδια πριν από τη σοσιαλιστική επανάσταση.
Φυσικά, αυτή η θεμελιώδης διαφορά αντικατοπτρίζεται σε όλα σχεδόν τα ζητήματα. Για παράδειγμα, προκύπτουν σημαντικές διαφορές στις πολιτικές συμμαχιών. Οπως είπα, υπάρχουν και ενδιάμεσες παραλλαγές».
— Είναι δυνατό να πούμε ότι ορισμένα κόμματα κυριαρχούν σήμερα στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα;
«Φυσικά, υπάρχουν Κομμουνιστικά Κόμματα που έχουν σημαντικό αντίκτυπο. Εάν διεξάγεις έναν πραγματικό πολιτικό αγώνα, εάν είσαι αφοσιωμένος στη θεωρητική και πολιτική δουλειά, αν είσαι σε θέση να διαθέτεις πόρους στις διεθνείς σχέσεις, δεν υπάρχει τίποτα πιο φυσικό από το να έχεις τέτοιο βάρος.
Ωστόσο, κανένα από τα Κομμουνιστικά Κόμματα που μπορούν να θεωρηθούν ως πραγματικά πολιτικά κόμματα θα μπορούσε απλά να το πράξει. Εχουμε πάρει τα μαθήματά μας από το παρελθόν. Από την άποψη αυτή, το πιο σημαντικό κριτήριο στις Διεθνείς Συναντήσεις σήμερα είναι η ισότητα μεταξύ των κομμάτων και η μη επέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις».
— Τι μπορείτε να μας πείτε για τις σχέσεις σας με το ΚΚΕ; Το ΤKP και το ΚΚΕ έχουν ενισχύσει τη συνεργασία τους τα τελευταία χρόνια. Ορισμένοι κύκλοι έχουν την εντύπωση ότι το ΤKP βρίσκεται υπό την επίδραση του ΚΚΕ.
«Διατηρούμε μια σχέση με το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ελλάδας που μπορεί να χαρακτηριστεί υποδειγματική.
Βεβαίως, η γειτνίαση των δύο χωρών, η κοινή Ιστορία και οι πολιτισμικές ομοιότητες έχουν πολλά να κάνουν με αυτό.
Μπορείτε να προσθέσετε την υποχρέωση να ενεργούμε από κοινού εναντίον των εχθροτήτων που προκαλούνται από τις καπιταλιστικές τάξεις και των δύο χωρών και από τον ιμπεριαλισμό γενικότερα.
Ωστόσο, αυτό που είναι χαρακτηριστικό στις σχέσεις μας με το ΚΚΕ είναι ότι και τα δύο κόμματα ενεργούν με βάση τις ίδιες προτεραιότητες όσον αφορά τα στρατηγικά ζητήματα της πάλης για το σοσιαλισμό και την προοπτική μας για την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος.
Αυτά τα κοινά σημεία είναι ήδη δεδομένα. Συνηθίζαμε να αντιλαμβανόμαστε τους ταξικούς αγώνες από την ίδια προοπτική ακόμα και πριν οι σχέσεις μεταξύ των κομμάτων μας να φθάσουν σε ένα τόσο προηγμένο επίπεδο.
Στην πραγματικότητα, αυτό ακριβώς συνέβαλε στην ανάπτυξη των σχέσεών μας. Αλλά κανείς δεν είναι πίσω από τον άλλο. Εκτός αυτού, δεν λέμε τα ίδια σε όλα τα ζητήματα, δεν ενεργούμε πάντα με τον ίδιο τρόπο.
Και πάλι, οι δύο χώρες έχουν επίσης σημαντικές διαφορές, εκτός από τις ομοιότητές τους. Ωστόσο, τα Κομμουνιστικά Κόμματα μαθαίνουν το ένα από το άλλο, κάνουν ερωτήσεις, προσπαθούν να καταλάβουν το ένα το άλλο.
Εχουμε καταργήσει τα πρωτόκολλα, τη διπλωματία στις σχέσεις μας, δημιουργήσαμε μια αδελφική, συντροφική σχέση βασισμένη στον αμοιβαίο σεβασμό.
Ναι, μαθαίνουμε από την πλούσια αγωνιστική εμπειρία, τα επιτεύγματα μέσα στο εργατικό κίνημα, την παράδοση του ΚΚΕ και δεν έχουμε κανένα παράπονο γι’ αυτό.
Δεν είμαι σε θέση να μιλήσω εξ ονόματός τους, αλλά είμαι βέβαιος ότι είχαν επίσης πολλά να μάθουν από το ΤKP.
Αν η ερώτησή σας υπονοεί ότι «είμαστε η ουρά του ΚΚΕ», αυτό δεν είναι καν θέμα συζήτησης. Τόσο το ΚΚΕ όσο και το ΤΚΡ είναι κόμματα τα οποία έχουν πάρει μαθήματα από το παρελθόν.
Το λεξιλόγιό μας περιλαμβάνει την αλληλεγγύη, την αλληλοβοήθεια, την κριτική, την κατανόηση, τη συντροφικότητα, τον κοινό αγώνα, αλλά όχι την υπακοή, την ευνοιοκρατία ή την οικοδόμηση σεχτών.
Εκτός αυτού, είναι γελοίο να πιστεύουμε ότι το ΚΚΕ, το οποίο έχει τόσο πολλές ευθύνες να φροντίσει, αναλαμβάνει την ευθύνη άλλων κομμάτων.
Εχουμε τη δική μας δράση, ενεργούμε και σκεφτόμαστε μαζί σε ορισμένες πλατφόρμες για να προωθήσουμε την παγκόσμια επαναστατική διαδικασία, η οποία είναι η κοινή μας αποστολή. Αυτό είναι όλο.
Και έχουμε επίσης αυτήν την προωθημένη σχέση σε ισχύ και με άλλα κόμματα. Σεβόμαστε κάθε κόμμα που υποστηρίζει τον αγώνα για το σοσιαλισμό. Είναι οι σύντροφοί μας».
Πηγή: Ριζοσπάστης
