Ο ρόλος της Κίνας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα – Μέρος 3ο
Η αναγόρευση της Κίνας σε «αντίπαλο δέος» των ιμπεριαλιστών
Συνέχεια από το 2ο Μέρος
Τα σημερινά δεδομένα
Σήμερα, που στην Κίνα αναπτύσσονται και κυριαρχούν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, που έχει βρεθεί να συμμετέχει σε τέτοιους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου κι έχει ενσωματωθεί στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, η στάση της στα διεθνή ζητήματα δεν ξεχωρίζει από τη στάση των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Οι όποιες αντιθέσεις προβάλλει απέναντι στις ΗΠΑ σχετίζονται με τη «μοιρασιά της λείας», ενώ ανάμεσά τους υπάρχει «ομόνοια» σ’ ό,τι αφορά τα δικαιώματα των εργαζομένων,
που συρρικνώνονται για το «καλό» της οικονομίας της αγοράς, αλλά και σε βάρος κρατών που ενέργειές τους θίγουν κάποιο «μονοπώλιο» των ηγέτιδων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Ένα πρώτο παράδειγμα είναι η στάση της Κίνας απέναντι στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Όπως γνωρίζουμε, η Κίνα αναπτύσσει στενή οικονομική συνεργασία με το Ιράν, που αποτελεί βασικό τροφοδότη της σε πετρέλαιο.
Παρά όμως αυτή τη συνεργασία, η Κίνα, όπως και η Ρωσία, συμπορεύτηκαν το Σεπτέμβρη του 2010 μαζί με τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, τη Γερμανία και τη Μ. Βρετανία, («ομάδα των έξι») στο ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, ζητώντας από το Ιράν να υποχωρήσει και να δεχτεί τους όρους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Λίγο νωρίτερα, τον Ιούνη της ίδιας χρονιάς, η Κίνα συμφώνησε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ με νέες κυρώσεις σε βάρος του Ιράν.
Ένα δεύτερο παράδειγμα είναι η στάση της Κίνας στο ζήτημα του Κοσόβου.
Αν και η Κίνα προς το παρόν δεν έχει επίσημα αναγνωρίσει το Κόσοβο, όπως κι άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, αξίζει να σημειώσουμε πως με την παρουσία της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν είχε σταθερό, αποφασιστικό μέτωπο κατά της ΝΑΤΟϊκής επίθεσης στα Βαλκάνια, ενώ στο ζήτημα της αποστολής της ειρηνευτικής δύναμης, όπου κυρίαρχο ρόλο παίζει το ΝΑΤΟ (η γνωστή KFOR), η Κίνα έκανε αποχή, ενώ στη συνέχεια συμμετείχε στη ΝΑΤΟϊκή κατοχή με αστυνομική δύναμη.
Παραπέρα, είχαμε μέσα στο καλοκαίρι του 2010 την κατάπτυστη απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, με την οποία αναγνωρίστηκε η «ανεξαρτητοποίηση» ότι δεν είναι αντίθετη στο Διεθνές Δίκαιο.
Σε αυτή την πολύ σημαντική απόφαση υπήρξε διαφοροποίηση ορισμένων δικαστών.
Έτσι, δικαστές από Ρωσία, Σλοβακία, Βραζιλία και Μαρόκο τάχθηκαν ενάντια στη νομιμοποίηση του Κοσόβου, την οποία υποστήριξαν οι δικαστές από: ΗΠΑ, Ιαπωνία, Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία, Μεξικό, Νέα Ζηλανδία, Σιέρα-Λεόνε, Σομαλία, Ιορδανία.
Όπως αναφέρουν δημοσιεύματα, σε αυτή την πολύ σημαντική απόφαση που επιδιώκει ν’ αλλάξει τα σύνορα στα Βαλκάνια, ανοίγοντας τους «ασκούς του Αιόλου» για την ανάφλεξη κι άλλων μειονοτικών ζητημάτων, ο Κινέζος δικαστής δεν έλαβε μέρος για διαδικαστικούς λόγους.
Ακολούθησε η έκκληση της Αλβανίας προς το Πεκίνο να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου και να χρησιμοποιήσει την επιρροή του στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ώστε να υποστηρίξει την αναγνώρισή του και από άλλα κράτη-μέλη.
Ένα τρίτο παράδειγμα δίνει η επίσκεψη του πρωθυπουργού της Κίνας, Γουέν Τζιαμπάο, στην Ελλάδα τον Οκτώβρη του 2010.
Μιλώντας στην ελληνική βουλή ο Κινέζος πρωθυπουργός είπε πως η Κίνα στηρίζει το σταθερό ευρώ, γιατί:
«Έχουμε την πεποίθηση ότι μια ενωμένη και ισχυρή Ευρώπη μπορεί να παίξει αναντικατάστατο ρόλο για την ανάπτυξη του κόσμου. […] Νιώθω χαρά που βλέπω την Ελλάδα να εξέρχεται από τη σκιά του εξωτερικού χρέους, μειώνοντας το έλλειμμα και δίνοντας προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης».[1]
Μέσα σε αυτές τις δύο φράσεις ο πρωθυπουργός της Κίνας και μόνιμο μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚ Κίνας μπόρεσε να συμπυκνώσει από τη μια την υποστήριξη της ηγεσίας της χώρας του προς το ευρωενωσιακό ιμπεριαλιστικό κέντρο της ΕΕ
και από την άλλη την υποστήριξή του στη σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, που στο όνομα της μείωσης του ελλείμματος εφαρμόζει ένα σκληρό αντιλαϊκό πρόγραμμα μέτρων συρρίκνωσης της αξίας της εργατικής δύναμης στην Ελλάδα.
Η κινεζική ηγεσία υπέγραψε στην Ελλάδα ένα σύνολο συμφωνιών με την ελληνική κυβέρνηση, που θα αποτελέσει πηγή κερδοφορίας για ορισμένα τμήματα της ελληνικής πλουτοκρατίας και τίποτα παραπάνω.
Η περιβόητη κινεζική επένδυση 5 δισ. δεν είναι παρά ενίσχυση των Ελλήνων εφοπλιστών που εξυπηρετεί τη ναυπηγική βιομηχανία της Κίνας, καθώς και το στόχο της για περαιτέρω διείσδυση στην αγορά της Ευρώπης, με πύλη την Ελλάδα.
Η ανάλογη κατασκευή, χρήση, λειτουργία λιμενικών και σιδηροδρομικών, ναυπηγοεπισκευαστικών υποδομών και εργασιών από τα κινεζικά μονοπώλια και όποιες ελληνικές επιχειρήσεις θα οξύνουν την ανισόμετρη ανάπτυξη σε βάρος των λαϊκών αναγκών.
Η επέκταση και ενίσχυση της δράσης του κεφαλαίου σε κρίσιμες υποδομές, σε συνδυασμό με την αντιλαϊκή πολιτική, οδηγεί σε ακόμα φθηνότερους εργάτες με συρρικνωμένα εργασιακά δικαιώματα και μισθούς.
Από τις όποιες εξαγωγές λαδιού ωφελημένοι θα είναι οι μεγάλοι επιχειρηματίες που ελέγχουν τις εξαγωγές ελαιόλαδου και όχι οι φτωχοί αγρότες, η θέση των οποίων διαρκώς θα επιδεινώνεται.
Και όμως, η συγκεκριμένη επίσκεψη χρησιμοποιήθηκε από τη «σοσιαλδημοκρατική» κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με στόχο τα λαϊκά στρώματα να πιστέψουν πως χάρη στις επενδύσεις της Κίνας (αλλά και του Κατάρ, του Ισραήλ κ.ά., που εκδηλώθηκαν την ίδια περίοδο)
θα υπάρξει ανάπτυξη και συμπερασματικά θα μεγαλώσει η «πίτα» του ΑΕΠ και άρα και τα «ψίχουλα» που θα πέσουν στο λαό από το τραπέζι των κεφαλαιοκρατών.
Στην πραγματικότητα βέβαια πρόκειται για ένα ενδεχόμενο καπιταλιστικής εξόδου από την κρίση που δε θα μειώσει την ανάπτυξη που ωφελεί το μεγάλο κεφάλαιο, τη φτώχεια και την ανεργία για το λαό.
Πρόκειται για ανάπτυξη που υπονομεύει τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας, την εμπλέκει σε επικίνδυνους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς.
Σε κάθε περίπτωση μόνο για «διεθνιστική συμβολή» της Κίνας στην πάλη του ελληνικού λαού δεν μπορούμε να κάνουμε λόγο.
Τέλος, μπορεί το ΚΚ Κίνας να διατηρεί προς το παρόν τον τίτλο «κομμουνιστικό κόμμα», ωστόσο είναι γνωστό πως στις διεθνείς του σχέσεις αναπτύσσει στενή συνεργασία και με τη Σοσιαλιστική Διεθνή.
Το 2009 το ΚΚΚ διοργάνωσε στο Πεκίνο κοινό σεμινάριο με τη Σοσιαλιστική Διεθνή, με θέμα:
«Ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης, αυτό της πράσινης οικονομίας».
Μιλώντας μάλιστα εκεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς Γ. Παπανδρέου:
«Εξέφρασε, δε, τη βούληση της Διεθνούς για περαιτέρω αναβάθμιση των σχέσεων των δύο πλευρών, βούληση η οποία, όπως είπε, αποδεικνύεται και από το διεξαγόμενο σεμινάριο».
Το ζήτημα της «ευρύτερης συνεργασίας στο πλαίσιο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς» συζητήθηκε και κατά την επίσκεψη και συνάντηση του ΠΑΣΟΚ με το ΚΚΚ, τον Ιούλη του 2010.
Το 2009 στην Κίνα κυκλοφόρησε το βιβλίο «Η Κίνα θυμώνει»,[2] που μέσα σε 3 μήνες πούλησε 700 χιλιάδες αντίτυπα κι ως σήμερα μερικά εκατομμύρια και ασχολείται με τη θέση της Κίνας στον κόσμο.
Εκεί μεταξύ άλλων σημειώνεται:
«Είμαστε οι πιο κατάλληλοι για να αναλάβουμε την ηγεσία του κόσμου αφού διαχειριζόμαστε τους παγκόσμιους φυσικούς πόρους πιο αποτελεσματικά, σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο»
και κατά συνέπεια η Κίνα πρέπει να αναλάβει τα παγκόσμια ηνία.
Σημειώνεται πως ο κινεζικός στρατός θα πρέπει στο εξής να υπερασπίζεται την κυριαρχία της χώρας και έξω από τα σύνορά της και να κατευθυνθεί σ’ εκείνες τις χώρες όπου βρίσκονται τα «θεμελιακά συμφέροντα της Κίνας» και να τα υπερασπιστεί.
Δηλαδή επί της ουσίας προτείνεται η κινητοποίηση του κινεζικού στρατού εκεί που δραστηριοποιούνται τα κινεζικά κεφάλαια.
Να θυμίσουμε εδώ ότι σήμερα η Κίνα παίζει δραστήριο ρόλο στη λεγόμενη «καταπολέμηση της πειρατείας»[3] προσπαθώντας να ελέγχει στρατιωτικά σημαντικά διεθνή ναυτικά περάσματα.
Στο προαναφερόμενο βιβλίο γίνεται λόγος για την «ανάγκη ζωτικού χώρου» για την Κίνα και «φωτογραφίζονται» οι αχανείς εκτάσεις της Σιβηρίας:
«Που θα πρέπει να καλλιεργηθούν από το μεγάλο κινεζικό λαό».[4]
Εννοείται πως στη σημερινή Κίνα ένα τέτοιο βιβλίο δε θα μπορούσε να κυκλοφορήσει χωρίς τη συγκατάθεση του ΚΚΚ.
Για όσους θα μπορούσαν να αμφιβάλλουν, ορίστε τι έγραψε το όργανο της ΚΕ του ΚΚΚ, «Ζεμίν Ζιμπάο» («Λαϊκή Ημερησία»):
«Σε τελική φάση η Κίνα είναι προφανώς έτοιμη να θέσει τη ρωσική Απω Ανατολή κάτω από τη δική της θεμελιακή επιρροή, αλλά με τέτοιο τρόπο ώστε να μην προκαλέσει την ανησυχία της Μόσχας.
Η δύναμη αυτής της επιρροής δε βασίζεται στη μεγάλης κλίμακας εισροή κινεζικών εποίκων, αλλά στην αναπάντεχη «κινεζοποίηση» των Ρώσων…
Μια ωραία μέρα θα υπάρξει μια σημαντική κρίση και μπροστά στα μάτια της αποδυναμωμένης πολιτικής και στρατιωτικής επιρροής της Μόσχας, αυτοί οι Ρώσοι μπορεί να προτιμήσουν να επιλέξουν υπέρ του Πεκίνου κι όχι της δικής τους κυβέρνησης.
Σε μια τέτοια υποθετική εκδοχή η ρωσική Άπω Ανατολή μπορεί να γίνει μια επαρχία της Κίνας».[5]
Κοντά στα παραπάνω να υπενθυμίσουμε πως στις αρχές Αυγούστου 2010 η εκπρόσωπος του Υπουργείου Αμυνας του Βιετνάμ, Νγκούεν Φούονγκ Νγκα, δήλωσε τα εξής:
«Το Βιετνάμ απαιτεί από την Κίνα να σταματήσει άμεσα να παραβιάζει την κυριαρχία του Βιετνάμ».[6]
Κι αυτό γιατί στη θαλάσσια περιοχή της Νότιας Κίνας, όπου υπάρχουν ενεργειακά κοιτάσματα, εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια …«γκρίζες ζώνες» και αμφισβητούμενης κυριαρχίας περιοχές.
Βεβαίως, στα πλαίσια των ανταγωνισμών δημιουργούνται «άξονες» συνεργασίας και «αντιάξονες».
Έτσι βλέπουμε τον πρωθυπουργό της Ιταλίας Μπερλουσκόνι, που συνηθίζει να απευθύνει σε κάθε πολιτικό αντίπαλό του τη βαριά κατηγορία του …«κομμουνιστή», να μην έχει κανένα πρόβλημα να φωταγωγήσει «το Κολοσσαίο στη Ρώμη με «κομμουνιστικό» κόκκινο χρώμα προς τιμήν του Κινέζου πρωθυπουργού που επισκέπτεται την «αιώνια πόλη»,
προσδοκώντας το διπλασιασμό του διακρατικού εμπορίου στα 100 δισ. δολ. έως το 2015, καθώς και «την ανάπτυξη λιμένων και άλλων επενδύσεων, καθώς αναζητούν μια στρατηγική «δίοδο» στην Ευρώπη.
Ολοκληρώνεται με το 4ο Μέρος
Σημειώσεις:
[1]. Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
[2]. Ο πλήρης τίτλος του είναι: «Η Κίνα θυμώνει. Μεγάλη εποχή, μεγάλοι στόχοι και οι εσωτερικές και εξωτερικές αναταραχές». Εκδοτικό «Τζιανσού Ζενμίν Τσουμανσέ», που εκδίδει μεταξύ άλλων πολιτικά, φιλοσοφικά και λογοτεχνικά βιβλία. Μάρτης 2009.
Συγγραφείς είναι πέντε επιφανείς δημοσιογράφοι και συγγραφείς:
- Σουν Σιαοτζιούν, στρατιωτικός αναλυτής του κεντρικού τηλεοπτικού σταθμού «Φενχουάν».
- Βαν Σιάοντουν, δημοσιογράφος.
- Σουν Τζιάν, δημοσιογράφος και συγγραφέας του βιβλίου «Η Κίνα μπορεί να πει όχι».
- Χουάν Τζισού, υποδιευθυντής του «Περιοδικού διεθνών κοινωνικών επιστημών».
- Λιού Γιάν, δημοσιογράφος, σχολιαστής στα ΜΜΕ σε ζητήματα οικονομίας, ιστορίας, πολιτισμού.
[3]. «Κοινή ανακοίνωση για την εμβάθυνση της εκτενούς στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ της Κίνας και της Ελλάδας». Υπογράφηκε κατά την επίσκεψη του Κινέζου πρωθυπουργού στην Ελλάδα το 2010, κι ευχαριστεί την Κίνα για τις «φρουρές» του κινεζικού πολεμικού στόλου στα ελληνικά πλοία στα ανοικτά της Σομαλίας.
[4]. Άρθρο στον ρώσικο τύπο «Γιατί η Κίνα θυμώνει με τη Ρωσία».
[5]. «Η Κίνα όλο και περισσότερο προσελκύει τη ρωσική Απω Ανατολή», μετάφραση στα ρωσικά.
[6]. «Οι γείτονες της Κίνας εξοπλίζονται με ό,τι μπορούν».
Ελισαίος Βαγενάς
υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ
Δημοσιεύτηκε στο 6ο τεύχος της ΚΟΜΕΠ του 2010
