Όταν ο Βασίλης Χατζηπαναγής ήρθε και μας πήρε τα μυαλά! (vid)
Στις 22/11/1975, ήρθε στην Ελλάδα από την ΕΣΣΔ ο άνθρωπος που με την απίστευτη τεχνική του και τις ντρίμπλες του έσμιξε το ποδόσφαιρο με το χορό
Τον αποκάλεσαν «Μαραντόνα» του ελληνικού ποδοσφαίρου επειδή μπορούσε να ντριπλάρει ακόμα και μέσα σε τηλεφωνικό θάλαμο! Με τις χορευτικές κινήσεις στο χορτάρι πήρε δικαίως και το προσωνύμιο «Νουρέγιεφ».
Είναι ο πιο χαρισματικός ποδοσφαιριστής που πέρασε από τα ελληνικά γήπεδα, που όμως δεν φόρεσε την φανέλα της Εθνικής Ελλάδος, για πολιτικούς λόγους, πληρώνοντας ουσιαστικά τις κομμουνιστικές του καταβολές.
Βλέπετε οι κυπριακής καταγωγής, γονείς του Κυριάκος και Χρύσα ήταν πολιτικοί πρόσφυγες, που διέφυγαν στην ΕΣΣΔ αμέσως μετά το τέλος του ελληνικού εμφυλίου.
Ο Βασίλης Χατζηπαναγής, γεννήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 1954 στην Τασκένδη του Ουζμπεκιστάν.
Είχε έρθει στην Ελλάδα με τρένο από την Τασκένδη στις 22 Νοεμβρίου του 1975. Τον περίμενε πολύς κόσμος στο σταθμό της Θεσσαλονίκης.
Περίπου 3.000 φίλοι του Ηρακλή ήταν εκεί μέχρι τα μεσάνυχτα όταν κι έφτασε.
Ο «Βάσια» ήταν ήδη αναγνωρισμένος παίκτης στη Σοβιετική Ένωση, αγωνιζόμενος στην Παχτακόρ και στην Ελλάδα ήρθε υποτίθεται για το βήμα παραπάνω.
Στο σταθμό τον περίμενε μέχρι και η γιαγιά του, την οποία δεν είχε γνωρίσει ποτέ μέχρι τότε.
Είχε μείνει άναυδος από την αποθέωση που είχε γνωρίσει. Ο κόσμος τον αγάπησε και το έδειξε με την παρουσία του στις κερκίδες του Καυτανζογλείου Σταδίου όπου λόγω των εμφανίσεών του έρχονταν και φίλαθλοι από άλλες ομάδες για να τον δουν.
Κοιτάζοντας το φιλμ της ποδοσφαιρικής ζωής του το κορυφαίο επίτευγμα της καριέρας του είναι η τεράστια αναγνώριση από όλους τους φιλάθλους ανεξαρτήτως ομάδας, την οποία συνεχίζει να εισπράττει όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο Ουζμπεκιστάν.
Είναι χαρακτηριστικό πως το 2011 τιμήθηκε και από την παλιά του ομάδα, την Παχτακόρ.
Ο ίδιος ξεκίνησε το ποδόσφαιρο από τη Δυναμό Τασκένδης και το 1972 πήγε στην Παχτακόρ όπου έμεινε μέχρι το 1975.
Λίγο πριν έρθει στον Ηρακλή, είχε κάνει απίθανα πράγματα στο εμφατικό 5-0 απέναντι στην Κυπελλούχο Ευρώπης Ντινάμο Κιέβου που προερχόταν και από την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Super Cup απέναντι στην Μπάγερν Μονάχου, του Μπεκενμπάουερ.
Ο Ηρακλής αποκτούσε έναν παίκτη που θα έμελλε να γίνει το πιο λαμπερό του αστέρι.
Ο ίδιος θυμάται:
«Δεν είναι μία στιγμή αλλά πολλές. Ποια να ξεχωρίσω; Με την Παχτακόρ είχα 96 συμμετοχές και 22 γκολ στο πρωτάθλημα της Σοβιετικής Ένωσης. Ξεκίνησα να αγωνίζομαι στην πρώτη ομάδα από 17μιση χρόνων.
Τη χρονιά πριν έρθω στον Ηρακλή, το 1975, κερδίσαμε στην Τασκένδη την Ντιναμό Κιέβου 5-0, μπροστά σε 65.000 φιλάθλους.
Η Ντιναμό μόλις είχε πάρει το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης και το Σούπερ Καπ, νικώντας την Μπάγερν του Μπεκενμπάουερ και του Ρουμενίνγκε.
Στο 5-0 επί της Ντιναμό είχα βάλει το πρώτο γκολ στο 20′ και έδωσα 4 ασίστ. Το «Φρανς Φουτμπόλ» είχε κάνει αφιέρωμα στο παιχνίδι εκείνο».
Την ίδια χρονιά η φωτογραφία του Βασίλη Χατζηπαναγή φιγουράριζε στην πρώτη σελίδα σοβιετικής εφημερίδας, πλάι σε μια φωτογραφία σκιέρ με το ακόλουθο σχόλιο:
«Ο σκιέρ πρέπει να διδαχθεί από τις ντρίμπλες του Χατζηπαναγή για να κάνει σλάλομ».
Για το γκολ εκείνο που είχε μείνει ως το καλύτερο γκολ στο πρωτάθλημα της Σοβιετικής Ένωσης για έξι ολόκληρους μήνες είχε πει πως:
«Ήταν ένα παιχνίδι με την ουκρανική Ζάρια Βοροσίλοφγκραντ. Πέρασα τέσσερις αντιπάλους και στον πέμπτο πλάσαρα και έβαλα γκολ. Ο κορεάτης Αν, συμπαίκτης μου στην Παχτακόρ και στην Εθνική Σοβιετικής Ένωσης, μου είχε πει:
«Έπειτα από αυτό το γκολ μπορείς να σταματήσεις το ποδόσφαιρο».
Έναν χρόνο μετά την έλευσή του κατέκτησε τον πρώτο και μοναδικό τίτλο στην Ελλάδα, στον μυθικό τελικό Κυπέλλου με τον Ολυμπιακό, στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφιας.
Το παιχνίδι μετά το τέλος της παράτασης είχε λήξει 4 – 4 κι ο Ηρακλής κατέκτησε το Κύπελλο στα πέναλτι.
Ο «Νουρέγιεφ» είχε πετύχει δυο γκολ σε εκείνο το παιχνίδι, «χορεύοντας» πολλές φορές τους αμυντικούς του Ολυμπιακού.
Ο τελικός κυπέλλου με τον Ολυμπιακό (vid)
Κι όμως αυτός ο παίκτης αδικήθηκε όσο κανένας άλλος.
Πήρε έναν μόνο τίτλο στην χώρα μας, αφού δεν έπαιξε ποτέ σε ομάδα που μπορούσε να διεκδικήσει το πρωτάθλημα. Κατέκτησε όμως το Βαλκανικό Κύπελλο το 1985, με τον Ηρακλή.
Αν ο Βασίλης Χατζηπαναγής παρέμενε στη Σοβιετική Ένωση θα έκανε λαμπρή καριέρα.
Πριν φύγει για την Ελλάδα είχε βοηθήσει την ολυμπιακή ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης να προκριθεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μόντρεαλ, όπου και κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο.
Ο Χατζηπαναγής είχε αναδειχθεί δύο χρονιές δεύτερος καλύτερος αριστερός εξτρέμ της ολόκληρης της ΕΣΣΔ, πίσω μόνο από τον μυθικό Όλεγκ Μπλαχίν.
Το όνειρό του όμως ήταν να έρθει στην Ελλάδα και τις 22 Νοεμβρίου του 1975 έγινε πραγματικότητα.
«Πλήρωσα και τα πολιτικά φρονήματα του πατέρα μου»
Η συνέχεια όμως δεν ήταν ανάλογη και πολύ σύντομα θα καταλάβαινε τι σημαίνει εκμετάλλευση στον χώρο του ποδοσφαίρου.
«Η μεγάλη μου πίκρα ήταν ότι δεν έπαιξα στην εθνική ομάδα, που είναι ο καθρέφτης για κάθε παίκτη, ενώ και με τον Ηρακλή δεν μπορέσαμε να αγωνιστούμε στην Ευρώπη»
λέει ο Βασίλης και συνεχίζει:
«Πιστεύω ότι όσον αφορά την εθνική ομάδα πλήρωσα και τα πολιτικά φρονήματα του πατέρα μου, ο οποίος ήταν αριστερός μέχρι το τέλος της ζωής του.
Είχα πάει πολλές φορές στην Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου της Σοβιετικής Ένωσης και ρωτούσα γιατί δεν μπορώ να παίξω στην Ελλάδα.
Εκείνοι μου έλεγαν ότι το χαρτί που ζητούσε η ΕΠΟ, με το οποίο θα έπρεπε να παραδεχθούν ότι λανθασμένα με χρησιμοποίησαν στην εθνική τους ομάδας, δεν μπορούσε να δοθεί γιατί τότε:
Η Ολυμπιακή Επιτροπή θα ζητούσε πίσω το χάλκινο που πήραν στους Ολυμπιακούς του Μόντρεαλ, αφού για την πρόκριση της Σοβιετικής Ένωσης είχα αγωνιστεί ως βασικός σε όλα τα παιχνίδια των προκριματικών.
Μου είχαν πει ότι θα μπορούσε η Ελλάδα να ζητήσει να γίνει ένα ειδικό δικαστήριο, στο οποίο θα αποδείκνυαν ότι οι γονείς μου είναι Ελληνες – όπως και ήταν – και έτσι θα μπορούσα να αγωνιστώ με την Εθνική Ελλάδος, όμως αυτό δεν έγινε ποτέ».
Κάτι που δεν γνωρίζει ο πολύς κόσμος είναι ότι ο Βασίλης Χατζηπαναγής το 1977 είχε κάνει δικαστήριο στον Ηρακλή, γιατί στο διετές συμβόλαιο που είχε υπογράψει, η τότε ποδοσφαιρική μαφία τον εξανάγκασε σε δωδεκαετές συμβόλαιο προσθέτοντας επιπλέον 10 χρόνια, όπως έκαναν άλλωστε και σε εκατοντάδες άλλους ποδοσφαιριστές.
Αυτός ήταν κι ο λόγος που τον εμπόδισε να αναδείξει το αστείρευτο ταλέντο του σε μια μεγαλύτερη ομάδα ακόμα και σε διεθνή επίπεδο:
«Ήταν απάνθρωπα τα συμβόλαια τότε στην Ελλάδα. Πρωτόδικα το δικαστήριο αποφάσισε ότι με βάση το Εργατικό Δίκαιο δεν θα έπρεπε τα συμβόλαια να είναι μεγαλύτερα της πενταετίας».
Αυτή την απόφαση χρησιμοποίησε αργότερα ο Πανελλήνιος Σύλλογος Αμοιβομένων Ποδοσφαιριστών για να σπάσει τα συμβόλαια – δεσμά και τις δωδεκαετίες.
Η αποθέωση στη Νέα Υόρκη
Μπορεί να μην αγωνίστηκε στην Εθνική Ελλάδος, όμως το 1984 φόρεσε τη φανέλα της μικτής κόσμου, σε έναν φιλανθρωπικό αγώνα που διοργανώθηκε από τη UNICEF στη Νέα Υόρκη:
«Ήταν η πρώτη φορά που συγκινήθηκα, αφού στο στάδιο βρίσκονταν τουλάχιστον 20.000 Έλληνες και με φώναζαν από το ζέσταμα ακόμη. Μέσα σε τόσες πίκρες, πήρα και μια χαρά».
Το 2003 αναδείχθηκε ο καλύτερος Έλληνας ποδοσφαιριστής των τελευταίων 50 ετών κι η UEFA έκανε ένα αφιέρωμα με αφορμή την συμπλήρωση 50 ετών από την ίδρυσή της.
Ο Χατζηπαναγής έπαιξε συνολικά 281 παιχνίδα στα 15 χρόνια που φόρεσε την φανέλα του Ηρακλή πριν αγωνιστεί για τελευταία φορά τον Οκτώβρη του 1990 στο παιχνίδι του Ηρακλή με την Βαλένθια για το Κύπελο UEFA.
Αυτό ήταν μάλιστα το μοναδικό διεθνές παιχνίδι που έδωσε στην καριέρα του στην Ελλάδα.
Μετά από τόσα χρόνια και την μεγάλη διείσδυση των καλύτερων πρωταθλημάτων του κόσμου και την τηλεοπτική παρέλαση τόσων και τόσων αστεριών μέσα από τα σαλόνια μας, ο Βασίλης Χατζηαπαναγής παραμένει ένας και μοναδικός.
Μια ποδοσφαιρική διάνοια, ένα φαινόμενο όπου μετέτρεψε το ποδόσφαιρο σε τέχνη… Αξέχαστος για όσους από εμάς είχαμε την τύχη να τον προλάβουμε.
Οι υπόλοιποι μπορείτε να πάρετε μια κάποια ιδέα από τα δεκάδες βίντεο – αφιερώματα που έχουν γίνει στον μεγάλο παικταρά…
Όταν ο Βασίλης Χατζηπαναγής ήρθε και μας πήρε τα μυαλά (vid)
