Νέες δομές «υποστήριξης» εκπαιδευτικού έργου – Μέρος 1ο
Μια πρώτη προσέγγιση στο κυβερνητικό σχέδιο
Αλλαγές σε δομές και διαδικασίες μέσω συγχωνεύσεων και καταργήσεων
που έχουν τελικό στόχο την αξιολόγηση σε όλα τα επίπεδα ως και τη σχολική μονάδα!!
Στο ρητορικό ερώτημα,
«Αν γίνεται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ να μιλά για υποστήριξη κι αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου, την ίδια στιγμή που με την πολιτική της συνθλίβει τα μορφωτικά κι εργασιακά δικαιώματα διαμορφώνοντας μια μίζερη πραγματικότητα στο σχολείο»,
δεν θα απαντήσουμε εμείς. Μιλάει από μόνη της η καθημερινότητα:
- των χιλιάδων χαμένων διδακτικών ωρών στα σχολεία
- το ολοήμερο Δημοτικό και Νηπιαγωγείο που οδηγείται σε εκφυλισμό
- τα κενά κι οι ελλείψεις στην Ειδική Αγωγή
- το κλείσιμο κι η συγχώνευση τομέων και ειδικοτήτων στα ΕΠΑΛ,
- οι χιλιάδες συμβασιούχοι εκπαιδευτικοί που δεν έχουν ούτε πού να κοιμηθούν
- οι λαϊκές οικογένειες που όχι απλά βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη αλλά βιώνουν και τα καθημερινά αδιέξοδα και το άγχος της διαπαιδαγώγησης των παιδιών τους χωρίς καμιά ουσιαστική στήριξη.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, η Ν.Δ. και τα υπόλοιπα κόμματα, που στηρίζουν την πολιτική της Ε.Ε. και του ΟΟΣΑ, που συμπάσχουν με τις αγωνίες του ΣΕΒ, του Συνδέσμου Ξενοδόχων Ελλάδας και των άλλων εργοδοτικών ενώσεων για την Παιδεία,
δεν έχουν στόχο, με την πολιτική τους, να βελτιώσουν το σχολείο, να απαντήσουν στις αγωνίες των εκπαιδευτικών και των γονιών για τη μόρφωση των παιδιών τους.
Άλλωστε, είναι αυτοί που στο 3ο Μνημόνιο ψήφισαν υπέρ του «εξορθολογισμού» των δαπανών, υπέρ της μείωσης του αριθμού των εκπαιδευτικών και την προώθηση της αυτονομίας, δηλαδή την κατηγοριοποίηση των σχολείων.
Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής βιώνουμε σήμερα και κανείς δεν πιστεύει
ότι η κατάσταση στην εκπαίδευση βελτιώθηκε από αυτά τα μέτρα. Το αντίθετο.
Δεν είναι καθόλου τυχαία η χρονική στιγμή που ανοίγει η συζήτηση για κρίσιμα ζητήματα που αφορούν τη δομή και το περιεχόμενο λειτουργίας του σχολείου, την αξιολόγηση στην εκπαίδευση, η οποία εντέχνως παρουσιάζεται ως απλή διαδικασία αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου.
Η κυβέρνηση αφού «έφαγε τα μούτρα της» στο υπόλοιπο Δημόσιο, με την πλειοψηφία των υπαλλήλων να απέχει από την αξιολόγηση, επιδιώκει να προχωρήσει τώρα τη διαδικασία αξιολόγησης και στην εκπαίδευση, ώστε να «πιάσει τους στόχους» και να υλοποιήσει τα προαπαιτούμενα που από κοινού έχει αποφασίσει με την Ε.Ε., το ΔΝΤ και την ΕΚΤ.
Ένας ακόμα «εθνικός διάλογος», με προαποφασισμένα αποτελέσματα, επιδιώκεται να αξιοποιηθεί ως «φερετζές» για να καλύψει την πραγματικότητα στην εκπαίδευση αλλά και τα σκληρά μέτρα και προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης
(βλ. μειώσεις συντάξεων, κατάργηση αφορολόγητου, κατάργηση επιδομάτων, χτύπημα στα συνδικαλιστικά δικαιώματα και την απεργία, περικοπές σε Παιδεία και Υγεία κ.ά.) που προωθεί ΑΜΕΣΑ η κυβέρνηση.
Είναι στο χέρι μας να μην περάσουν οι σχεδιασμοί τους!
Από κοινού με όλους τους εργαζόμενους να δώσουμε απάντηση στους αντιλαϊκούς σχεδιασμούς. Από κοινού με όλους τους Δημοσίους Υπαλλήλους να κάνουμε πράξη στην εκπαίδευση την
«Αποχή από κάθε διαδικασία αξιολόγησης σε όλα τα επίπεδα.»
Πιο συγκεκριμένα:
Με την πρότασή του για τις νέες δομές «υποστήριξης» εκπαιδευτικού έργου, το Υπουργείο Παιδείας, προωθεί μια σειρά αντιδραστικές αλλαγές στη δομή και το περιεχόμενο της εκπαίδευσης, κυρίως στο κρίσιμο κομμάτι της παιδαγωγικής ευθύνης και καθοδήγησης.
Ταυτόχρονα προωθούνται οι διαδικασίες αξιολόγησης στην εκπαίδευση.
Τα νέα οργανογράμματα, η δημιουργία νέων δομών μέσα από συγχωνεύεις και καταργήσεις υπαρχόντων, το νέο καθηκοντολόγιο των στελεχών εκπαίδευσης, όλα αυτά, προετοιμάζουν ένα σχολείο δεμένο ακόμα πιο σφιχτά με τις απαιτήσεις της αγοράς και των «τοπικών κοινωνιών», πιο «ευαίσθητο στις απαιτήσεις «των τοπικών οργανισμών» – επιχειρήσεων.
Οι λέξεις κλειδιά της κυβερνητικής πρότασης είναι:
Αποκέντρωση – Αυτονομία – Περιφερειακός Σχεδιασμός – Τοπικοί Οργανισμοί
Αειφορία – Αξιολόγηση
Πίσω από αυτές τις λέξεις κρύβονται σχεδιασμοί που είναι επίσημα διακηρυγμένοι από όλες τις κυβερνήσεις, την Ε.Ε. και τον Ο.Ο.Σ.Α.
Μέσα από τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς για τις «δομές υποστήριξης», οι οποίοι αποτελούν έναν ακόμα κρίκο στην αλυσίδα των αντιεκπαιδευτικών πολιτικών, διαμορφώνεται το έδαφος για νέες, βαθύτερες, αντιδραστικές ανατροπές στο περιεχόμενο του σχολείου, στους στόχους της εκπαίδευσης,
οι οποίοι θα πρέπει να ταυτίζονται όλο και περισσότερο με τις τρέχουσες ανάγκες της αγοράς, με τις λεγόμενες «δεξιότητες» και την «προσαρμοστικότητα σ΄ ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον» εις βάρος της γενικής μόρφωσης και καλλιέργειας, της κριτικής σκέψης και της επιστημονικότητας.
Κωδικοποιούμε τις βασικές προτάσεις του κειμένου
που κατέθεσε το Υπουργείο:
1. Ως επίκεντρο του «νέου» σχεδιασμού τίθεται η Σχολική Μονάδα
Όχι φυσικά για να στηριχθεί με εκπαιδευτικούς, με βοηθητικό προσωπικό, με υποδομές και χρηματοδότηση, με μόνιμο προσωπικό καθαριότητας, αλλά για να αποκτήσει τη δυνατότητα
«…αυτόνομου σχεδιασμού και υλοποίησης του εκπαιδευτικού έργου.»
Στην πράξη δηλαδή, να επιλύει από μόνο του το κάθε σχολείο όλα τα κρίσιμα ζητήματα της λειτουργίας του.
Κάθε σχολείο διαμορφώνει:
«…το δικό του παιδαγωγικό όραμα σε συνεργασία με του εμπλεκόμενους φορείς (στελέχη εκπαίδευσης, γονείς, μαθητές, τοπική κοινότητα).»
Στην βάση αυτού του «οράματος» θα γίνεται και:
«…ο σχεδιασμός και η αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας.»
Σε αντίθεση με τη σύγχρονη ανάγκη και απαίτηση για ένα σχολείο που θα διαπαιδαγωγεί και θα μορφώνει ενιαία όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση, την προέλευσή τους και τις κοινωνικές συνθήκες στις οποίες ζουν, περνάμε σ΄ ένα διαφοροποιημένο παιδαγωγικό πλαίσιο με βάση τις τοπικές ιδιαιτερότητες.
Τα σχολεία στα οποία φοιτούν για παράδειγμα παιδιά προσφύγων ή μεταναστών, στα πλαίσια του διαφοροποιημένου προγράμματος, θα πρέπει να προσαρμόζουν το πρόγραμμά τους ανάλογα με τη σύνθεση του μαθητικού πληθυσμού.
Αυτό όχι για να βοηθήσουν του μαθητές να κατακτήσουν τη γνώση αλλά για να χαμηλώσουν τον πήχη των μορφωτικών απαιτήσεων στο ύψος της υπάρχουσας πραγματικότητας.
Με αυτό τον τρόπο απαλλάσσεται το κράτος από την ευθύνη του να στελεχώσει τα συγκεκριμένα σχολεία με Τάξεις Υποδοχής, υποστηρικτικές δομές, ψυχολόγους και βοηθητικό προσωπικό, ώστε να αντισταθμιστούν οι δυσκολίες και να κατακτήσουν όλα τα παιδιά, ισότιμα, τη γνώση. Στην ουσία παγιώνεται μια πραγματικότητα που ισχύει και σήμερα σε μεγάλο βαθμό.
Με άλλα λόγια οι κάθε λογής διαφορές ή διαφορετικές αφετηρίες από τις οποίες ξεκινά ο κάθε μαθητής θεωρούνται απλά ως φυσικό φαινόμενο με το οποίο το σχολείο πρέπει να προσαρμοστεί και όχι πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίσει με ευθύνη και στήριξη του κράτους.
- Μήπως η διαφοροποίηση θα γίνεται με βάση το διαθέσιμο προσωπικό το οποίο θα πρέπει να γίνεται λάστιχο για να καλύπτει τα κενά στο ωρολόγιο πρόγραμμα και το κάθε σχολείο θα διαμορφώνει πρόγραμμα με ότι περισσεύει γενικεύοντας αυτό που σήμερα ισχύει στο Ολοήμερο;
- Ή μήπως θα γίνεται με βάση την περιοχή, την οικονομική κατάσταση των μαθητών και των οικογενειών τους, τη σύνθεση του μαθητικού πληθυσμού;
Σε όλα αυτά θα έχουν λόγο και οι «τοπικοί οργανισμοί» – επιχειρήσεις;
- Π.χ. Ο σύνδεσμος ξενοδόχων σε μια περιοχή με υψηλή τουριστική κίνηση θα έχει λόγο στο πρόγραμμα του σχολείου;
- Στη σύνδεση του σχολείου με τις πρακτικές στα ξενοδοχεία το καλοκαίρι;
- Σε προγράμματα που θα αναδεικνύουν τα οφέλη του τουρισμού στην οικονομία;
Αλήθεια αυτό το σχολείο οραματιζόμαστε τον 21ο αιώνα;
2. Οι «Ομάδες Σχολείων» αναβαθμίζονται ουσιαστικά σε εκπαιδευτική δομή με διαδικασίες εκπροσώπησης και πλαίσιο κοινής λειτουργίας με
«…με συνεχή ενημέρωση και αλληλοενημέρωση με στόχο την όσο δυνατόν μεγαλύτερη κοινή εμπλοκή των συλλόγων.»
Στην ουσία μιλάμε για αλληλοσυμπλήρωση λειτουργιών με στόχο την «κάλυψη» των κενών που υπάρχουν σε δασκάλους, καθηγητές και υποδομές (π.χ. εργαστήρια), τις μετακινήσεις μαθητών και τη μεγαλύτερη εξοικονόμηση προσωπικού, τη δημιουργία πολυπληθών τμημάτων.
Στην Πρωτοβάθμια υπάρχει ήδη έτοιμο και το πλαίσιο για υποχρεωτικές μετακινήσεις μαθητών από το Π.Δ. 79/2017.
Το σχέδιο αναφέρει συγκεκριμένα:
«Οι εκπαιδευτικοί μιας σχολικής μονάδας μπορούν να παρακολουθήσουν, να υποστηρίξουν ή να συμμετέχουν σε προγράμματα των άλλων σχολικών μονάδων της ομάδας σχολείων.»
Στην ουσία ανοίγει ο δρόμος για μεταφορά της οργανικότητας σε επίπεδο ομάδας σχολείων, τη συνεχή κινητικότητα για τη συμπλήρωση ωραρίου και την κάλυψη των κενών.
Θα υπάρχουν κάποια σχολεία που θα προσφέρουν ένα μάθημα ή ομάδα μαθημάτων και άλλα που θα προσφέρουν τα υπόλοιπα.
Με αυτή τη δομή δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την υλοποίηση του προγράμματος του Ι.Ε.Π. για τη Β’ Λυκείου που ήρθε στη δημοσιότητα πριν λίγες μέρες αλλά και των σχεδιασμών για το «νέο» Λύκειο.
3. Δημιουργούνται σε κάθε Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Περιφερειακά Κέντρα Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕ.Κ.Ε.Σ.)
Τα ΠΕ.Κ.Ε.Σ. έχουν στην ευθύνη τους τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό, την επιστημονική και παιδαγωγική καθοδήγηση, την οργάνωση της επιμόρφωσης, την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων της περιοχής τους.
Τα ΠΕ.Κ.Ε.Σ. ενσωματώνουν τις αρμοδιότητες των Π.Ε.Κ., των Προϊσταμένων Παιδαγωγικής Καθοδήγησης, και των Σχολικών Συμβούλων.
Στην ουσία μιλάμε για «μικρά υπουργεία παιδείας», που θα συγκεντρώνουν πλήθος αρμοδιοτήτων και θα παίζουν καθοριστικό ρόλο στη χάραξη της εκπαιδευτικής πολιτικής.
Οι στόχοι που θα τίθενται, έμμεσα, σχετίζονται και με τη λεγόμενη «Περιφερειακή Αναπτυξιακή Πολιτική», που διαφημίζει η κυβέρνηση μέσα από τα «Αναπτυξιακά Συνέδρια», δηλαδή το πώς θα τροφοδοτηθούν με κίνητρα, φοροαπαλλαγές και επιδοτήσεις οι επιχειρηματικοί όμιλοι.
Εδώ θα κουμπώσει η περιβόητη «…σύνδεση του σχολείου με την αγορά εργασίας» μέσω των προγραμμάτων επιχειρηματικότητας, την προώθηση δεξιοτήτων με βάση τις ανάγκες της αγοράς, τη γενίκευση των προγραμμάτων της μαθητείας.
Βασικός στόχος αντικειμενικά είναι να συνηθίζει η νεολαία μέσα από μια σειρά μηχανισμούς στις μεσαιωνικές συνθήκες δουλειάς και τους μισθούς φιλοδώρημα.
Ολοκληρώνεται με το 2ο Μέρος
Ένα άρθρο των εκλεγμένων με την «Αγωνιστική Συσπείρωση Εκπαιδευτικών»
Σπύρου Μαρίνη – Θεοδώρας Δριμάλα, στο Δ.Σ. της ΔΟΕ
και Δημήτρη Ακτύπη – Νίκου Δάρδαλη, στο Δ.Σ. της ΟΛΜΕ
2/11/2017
