Ναζίμ Χικμέτ: Φοβούνται την ελπίδα (Δεν μας αφήνουν να τραγουδάμε)
Μελοποιημένοι οι επίκαιροι στίχοι του Χικμέτ όπου η κρατική καταστολή οξύνεται και τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα περιορίζονται…
Ο Ναζίμ Χικμέτ το 1949 έγραψε το ποίημα «Δε μας αφήνουν να τραγουδάμε» για τον μεγάλο Αφροαμερικανό αγωνιστή, βαθύφωνο τραγουδιστή Πολ Ρόμπσον ο οποίος:
«Πάλεψε ενάντια στο ρατσισμό και το φυλετικό διαχωρισμό, που μαζί με τους εργάτες συνέβαλε στη δημιουργία της συνδικαλιστικής ομοσπονδίας CIO, που τραγούδησε στις διεθνείς ταξιαρχίες στη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου πολέμου, που πήρε ενεργό μέρος στους αγώνες κατά της αποικιοκρατίας, υπέρ της ειρήνης, του πυρηνικού αφοπλισμού και του σοσιαλισμού».
Οι στίχοι του Χικμέτ έντονα επίκαιροι στις μέρες μας που οξύνεται η κρατική καταστολή και περιορίζονται ολοένα και πιο ασφυκτικά τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.
«Δε μας αφήνουν Ρόμπσον να τραγουδάμε
δε μας αφήνουν καναρίνι
που ῾χεις φτερὰ αητού
μαύρε αδερφέ μου
δόντια που έχεις
μαργαριτάρια
δε μας αφήνουν να ψηλώσουμε φωνή.
Φοβούνται Ρόμπσον
φοβούνται την αυγή,
ν᾿ ακούσουνε φοβούνται
και ν᾿ αγγίξουν
φοβούνται ν᾿ αγαπήσουν
φοβούνται ν᾿ αγαπήσουνε σαν τον Φερχὰτ
(Αλήθεια θα ῾χετε κι εσείς έναν Φερχὰτ
οι νέγροι πώς να τόνε λένε Ρόμπσον;)
Φοβούνται τα γεννήματα
της γης
το γάργαρο νερό φοβούνται της πηγής
φοβούνται
να θυμούνται
και τις χαρές τους
το χέρι ενὸς φίλου δεν έσφιξε ποτέ τους
το χέρι τους
ζεστὸ
σαν το πουλί
χωρίς να θέλει σκόντα
προμήθειες
ή κάποια αναβολὴ
στη πλερωμή.
Φοβούνται την ελπίδα
φοβούνται Ῥόμπσον να ελπίσουν
φοβούνται καναρίνι
που ῾χεις φτερά αητού
φοβούνται τα τραγούδια μας
μη τους τσακίσουν».
Χαρακτηριστικά παραδείγματα η πρόσφατη ρατσιστική δολοφονία του Αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ στις ΗΠΑ, που έβγαλε εκατομμύρια Αμερικανούς στους δρόμους, καθώς και η ψήφιση από την πλειοψηφία του ελληνικού κοινοβουλίου του νόμου-τερατουργήματος που περιορίζει τις διαδηλώσεις, την ώρα που οι δυνάμεις καταστολής χτυπούσαν την κινητοποίηση χιλιάδων λαού που διαδήλωναν έξω από τη Βουλή ενάντια στο αντιλαϊκό νομοσχέδιο.
Το τραγούδι γράφτηκε το 1980 με αφορμή τα γεγονότα της εποχής και τις μεγάλες διαδηλώσεις σε Ελλάδα και Αμερική.
Τι ήταν αυτό που έκανε το συνθέτη να το μοιραστεί με το κοινό μετά από 40 χρόνια;
«Αφορμή που θέλουμε να ακουστεί πάλι το τραγούδι, είναι τα χτεσινά (σ.σ. Πέμπτη 9 του Ιούλη 2020) γεγονότα στο Σύνταγμα, στη μεγάλη διαδήλωση ενάντια στο νόμο – έκτρωμα κατά των διαδηλώσεων.
Γεγονότα που έχουν σχέση με το σύνθημα «Δεν μπορώ να αναπνεύσω» που ακούγεται και στις Ηνωμένες Πολιτείες το τελευταίο διάστημα».
Το τραγούδι ηχογραφήθηκε στο Studio DIVA από τον Βασίλη Μαντόγλου. Κιθάρες: Γιώργος Κοφινάς και Νίκος Τάγκας.
Ναζίμ Χικμέτ: Φοβούνται την ελπίδα (Δεν μας αφήνουν να τραγουδάμε)
Στίχοι: Ναζίμ Χικμέτ
Μελοποίηση: Γιώργος Κοφινάς
Ερμηνεία: Νίκος Τάγκας