Ο Καφκικός εφιάλτης της πανδημίας (της Σεμίνας Διγενή)
Γι’ αυτόν που γεννήθηκε σαν σήμερα (3/7) το 1883, ο Ερμαν Εσσε έγραψε:
«Είναι ο μοναδικός άνθρωπος που μπορεί να σε βυθίσει στο σκοτάδι έχοντας όλα τα φώτα αναμμένα».
Η κάργια της Βοημίας, ο Φραντς Κάφκα (kafka στα Τσεχικά σημαίνει κάργια), έγραψε έργα που σημάδεψαν την παγκόσμια λογοτεχνία, τη μουσική και τον κινηματογράφο.
Πίστευε πως:
«Η κοινή γνώμη και ο Τύπος χρησιμεύουν για να διατηρήσουν σκοτεινή την πραγματικότητα», πως «τα πάντα, ακόμα και τα ψέματα, προωθούν την αλήθεια. Οι σκιές δεν σβήνουν τον ήλιο», πως «είμαστε αμαρτωλοί όχι απλά επειδή φάγαμε από το Δένδρο της Γνώσης, αλλά και επειδή δεν φάγαμε ακόμα από το Δένδρο της Ζωής» και πως «στον αγώνα ανάμεσα σ’ εσένα και τον κόσμο, υποστήριζε τον κόσμο».
Φανταζόταν άραγε –από το 1912 που ξεκίνησε να γράφει– πως 109 χρόνια μετά θα ερχόταν μια εποχή που θα χαρακτηριζόταν κατ’ εξοχήν «καφκική»;
Που θα γινόταν τόσο χυδαία διαχείριση της βαρβαρότητας και της φτώχειας;
Που, όπως στη «Μεταμόρφωσή» του (σ’ αυτήν την αλληγορία της καταστροφής ενός ευαίσθητου πλάσματος), θα ξυπνούσαμε κάποιο πρωί μεταμορφωμένοι σε τερατώδη έντομα;
Πιθανότατα ναι.
Τα πολύτιμα χειρόγραφα του Κάφκα κατασχέθηκαν από τη Γκεστάπο. Το 1935 απαγορεύτηκαν τα έργα του.
Οι τρεις αδελφές του, φίλοι και συγγενείς του δολοφονήθηκαν από τους ναζί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τα αρχεία του καταστράφηκαν. Τα βιβλία και πολλά γράμματά του εξαφανίστηκαν.
Ο Κάφκα όμως είναι εδώ.
Είναι παρών για να υπενθυμίζει τον τρόπο που πέφτει το σκοτάδι, τη σύσταση του εφιάλτη, τη σχέση με το τέρας, τις συνέπειες της παθητικότητας, ακόμα και εκείνη την κουβέντα που του είπε ο Μαρξ ένα απόγευμα, που παρακολουθούσαν μια διαδήλωση μέσα από ένα μικρό καφέ, στο βάθος ενός βιβλιοπωλείου της Πράγας:
«Το κεφάλαιο τρέμει την απουσία κέρδους. Οταν οσμίζεται ένα σημαντικό όφελος, γίνεται παράτολμο. Με κέρδος 20% ενθουσιάζεται, με 50% αποθρασύνεται, με 100% καταπατά όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα και με 300% δεν διστάζει μπροστά σε κανένα έγκλημα».
Η μεγάλη αποτυχία του καπιταλισμού
Η καφκική σκοτεινιά της πανδημίας χρησιμοποιήθηκε για να περάσουν σχεδόν αστραπιαία εκατοντάδες αντιλαϊκά νομοσχέδια, για να καταργηθούν εργατικές κατακτήσεις που κερδήθηκαν με αίμα, και για να μπορούν οι ιδιωτικές τυραννίες να δρουν ανεξέλεγκτα και να φροντίζουν μόνο για τον προσωπικό τους πλουτισμό.
Ετσι κι αλλιώς πάντα στην κρίση ευνοούνται οι κροίσοι, ενώ εκείνο που υποχωρεί πρώτα είναι τα λαϊκά δικαιώματα και οι ελευθερίες.
Μετά από δύο επώδυνους οικονομικούς σεισμούς, μετά από την εγκληματικών διαστάσεων διαχείριση της πανδημίας, το τίμημα που πληρώθηκε ήταν βαρύ και απάνθρωπο!
Στη λογική του καπιταλισμού, άλλωστε, δεν είναι επικερδές να προετοιμάζεσαι για μελλοντικές καταστροφές.
Δεν συμφέρει το σύστημα, που χρησιμοποιεί κρίσεις, πολέμους, επιδημίες και φυσικές καταστροφές ως άλλοθι για τη θυσία ελευθεριών, κατακτήσεων και δικαιωμάτων, δήθεν για να τις αντιμετωπίσει.
Και, βέβαια, αυτοί που το καταφέρνουν αυτό, το μόνο που τους νοιάζει στη συνέχεια είναι να το διαιωνίσουν.
Εάν σιωπήσουμε και υποκύψουμε, θα το πετύχουν.
Αν ανεχθούμε αυτήν την επαίσχυντη «κατάχρηση εξουσίας» θα γίνουμε τα θύματα του νέου υπερμνημονίου, θα δούμε τη συντηρητικοποίηση να καλπάζει και τη νέα γενιά να μην μπορεί να βρει τον βηματισμό της ανάμεσα στη Σκύλα και τη Χάρυβδη των δύο δεκαετιών των οικονομικών κρίσεων.
Αν αποδεχθούμε την παθητικότητα που μας υπαγορεύεται, θα νομοθετούνται 10ωρα και απλήρωτες υπερωρίες, θ’ απαγορεύεται ο συνδικαλισμός και οι απεργίες και θα επιβληθεί η νέου τύπου σκλαβιά.
Τώρα είναι η στιγμή της δυναμικής κινητοποίησης, του αγώνα των εργαζομένων, στους χώρους δουλειάς, στις γειτονιές, στις σχολές, παντού.
Αν δεν συμβεί αυτό, η ζωή θα είναι κόλαση και θα έχουμε υπογράψει συμβόλαιο με τον Φάουστ.
Και για να επιστρέψουμε στον Φραντς Κάφκα, που γεννήθηκε σαν σήμερα στις 3 Ιούλη 1883 και έζησε μόνο 41 χρόνια (μέχρι 3 Ιούνη 1924), είχε πει λίγο πριν φύγει:
«Τα βέλη ταιριάζουν ακριβώς στις πληγές που προκάλεσαν».
Πηγή: Ριζοσπάστης
