Κινέζικο διαστημικό πρόγραμμα: Στην επιφάνεια του Αρη με την πρώτη!
Ηταν τολμηρό βήμα, αλλά η Κίνα το πραγματοποίησε με επιτυχία την περασμένη Τετάρτη.
Στην πρώτη αποστολή της σε έναν άλλο πλανήτη, έβαλε τριπλό στόχο και πέτυχε τρία στα τρία:
Εθεσε δορυφόρο σε τροχιά γύρω από τον Αρη (τον «Τιανγουέν 1»), πέτυχε ομαλή προσεδάφιση σκάφους της στην επιφάνειά του και πάτησε στο έδαφός του το πρώτο κινεζικό ρόβερ – εργαστήριο του κόκκινου πλανήτη, το «Ζουρόνγκ».
Μόνο η Σοβιετική Ενωση και οι ΗΠΑ είχαν καταφέρει έως τώρα να προσεδαφίσουν ρομποτικές αποστολές στον κόκκινο πλανήτη.
Το εξάτροχο «Ζουρόνγκ» φέρει το όνομα ενός αρχαίου κινεζικού θεού της φωτιάς.
Το υποσύστημα του «Τιανγουέν 1», πάνω στο οποίο ήταν προσδεδεμένο, αποχωρίστηκε από το κυρίως σκάφος, που παρέμεινε σε τροχιά και μετά από 3 ώρες μπήκε στην αρειανή ατμόσφαιρα σε ύψος 125 χιλιομέτρων.
Στο κατάλληλο υψόμετρο αποκολλήθηκε η προστατευτική αντιπυρική ασπίδα, στη συνέχεια αναπτύχθηκε ένα αλεξίπτωτο για να επιβραδύνει περαιτέρω την πτώση και τελικά αφού διάλεξε αυτόματα το καταλληλότερο σημείο, προσεδαφίστηκε με τη βοήθεια ανασχετικών πυραύλων και όχι με τη μέθοδο του «ουράνιου γερανού», που χρησιμοποιεί η αμερικανική NASA για ομαλή επαφή του σκάφους με το έδαφος.
Το «Τιανγουέν 1» λειτουργεί ως αναμεταδότης για την επικοινωνία του «Ζουρόνγκ» με τη Γη και το ρόβερ έστειλε ήδη τις πρώτες φωτογραφίες.
Το «Ζουρόνγκ» έχει ύψος 1,85 μέτρα και μάζα 240 κιλών και προσεδαφίστηκε στην Ουτόπια Πλανίτια, μια τεράστια πεδιάδα αποτέλεσμα αρχαίας πρόσκρουσης κάποιου μεγάλου αστεροειδούς στον Αρη.
Φέρει τέσσερα φωτοβολταϊκά πάνελ και μπορεί να κινηθεί με ταχύτητα 200 μέτρων την ώρα πάνω στο έδαφος του πλανήτη.
Προβλέπεται να λειτουργήσει για τρεις μήνες και σ’ αυτό το χρονικό διάστημα να αξιοποιήσει έξι επιστημονικά όργανα[1] για την εξερεύνηση του Αρη.
Περίπου οι μισές αποστολές που έχουν πραγματοποιηθεί στον Αρη έχουν αποτύχει.
Αυτήν τη στιγμή γύρω από τον πλανήτη περιφέρονται 8 τεχνητοί δορυφόροι (αμερικανικοί, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων), ενώ στην επιφάνειά του υπάρχουν τρία λειτουργικά ρόβερ, τα δύο αμερικανικά, «Επιμονή» («Perseverance») και «Περιέργεια» («Curiosity») και το κινεζικό «Ζουρόνγκ».
Ο Ζανγκ Ρονγκιάο, επικεφαλής της αποστολής «Τιανγουέν 1», δήλωσε ότι η Κίνα έχει αρχίσει να σχεδιάζει και αποστολή μεταφοράς δειγμάτων αρειανού εδάφους στη Γη, κάτι που δεν έχει επιτευχθεί από καμιά χώρα μέχρι σήμερα.
Και διαστημικό σταθμό…
Των πρόσφατων επιτυχιών είχαν προηγηθεί εξίσου επιτυχημένες κινεζικές μη επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη, με ρόβερ, προσεδάφιση στην αθέατη πλευρά του φεγγαριού και μεταφορά δείγματος σεληνιακών πετρωμάτων στη Γη.
Τώρα, παράλληλα με τη δραστηριότητα στον Αρη, η Κίνα προχωρεί την οικοδόμηση του δικού της τροχιακού διαστημικού σταθμού.[2]
Πριν από μερικές βδομάδες εκτόξευσε και έθεσε σε τροχιά το μήκους 18 μέτρων κεντρικό τμήμα του σταθμού «Τιανχέ» («Αρμονία των Ουρανών»).
Αυτό θα συμπληρωθεί αργότερα από δύο περιφερειακά τμήματα, σχηματίζοντας τελικά ένα σύμπλεγμα σχήματος Τ, που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2022.
Το κινεζικό ρομποτικό μεταγωγικό σκάφος «Tianzhou» θα είναι το πρώτο που θα επισκεφθεί το «Τιανχέ» τον επόμενο μήνα, ενώ οι πρώτοι τρεις Κινέζοι αστροναύτες αναμένεται να φθάσουν εκεί τον Ιούνη με το σκάφος «Shenzhou 12».
Από τότε που η Σοβιετική Ενωση έθεσε σε τροχιά τον πρώτο διαστημικό σταθμό στην Ιστορία, το Σαλιούτ 1, πριν από 50 χρόνια, οι άνθρωποι δούλεψαν και έζησαν συνολικά σε 11 τέτοιες τροχιακές εγκαταστάσεις.
Αν όλα πάνε με βάση τον προγραμματισμό, το 2022 ο Κινεζικός κι ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός θα είναι οι μόνοι τροχιακοί σταθμοί σε λειτουργία.
Η Κίνα έγινε το 2003 η τρίτη διαστημική δύναμη μετά τη Ρωσία και τις ΗΠΑ.
Είχε αρχίσει να θέτει τα θεμέλια του δικού της διαστημικού σταθμού πριν από μια δεκαετία, όταν τον Σεπτέμβρη του 2011 είχε εκτοξεύσει το διαστημικό εργαστήριο «Τιανγκόνγκ 1», στο οποίο είχε για πρώτη φορά «δέσει» το μη επανδρωμένο σκάφος «Σεντσού 8» τον Νοέμβρη του 2011.
Τον Ιούνη του 2012 το διαστημικό εργαστήριο είχε υποδεχθεί τους πρώτους τρεις Κινέζους αστροναύτες.
Το 2016 η Κίνα εκτόξευσε ένα δεύτερο διαστημικό εργαστήριο, το «Τιανγκόνγκ 2».
Το 2018 το «Τιανγκόνγκ 1» έπεσε στη Γη με μη ελεγχόμενο τρόπο, ενώ το 2019 το «Τιανγκόνγκ 2» οδηγήθηκε, ώστε να καταπέσει στο Νότιο Ειρηνικό.
Η Κίνα σχεδιάζει συνολικά άλλες 10 αποστολές μέσα στο 2021 και 2022 για να ολοκληρώσει τον διαστημικό σταθμό της, μεταξύ των οποίων τέσσερις επανδρωμένες.
Ο νέος κινεζικός διαστημικός σταθμός, στην πλήρη μορφή του, θα έχει περίπου το 20% της μάζας του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS), που ζυγίζει γύρω στους 460 τόνους και θα μπορεί να φιλοξενεί τριμελή κινεζικά πληρώματα, για τρεις μήνες κάθε φορά.
Στον κινεζικό σταθμό θα πραγματοποιηθούν πειράματα με τη συμμετοχή ερευνητών και από άλλες χώρες, στις οποίες δεν συμπεριλαμβάνονται οι ΗΠΑ, καθώς η αμερικανική νομοθεσία από το 2011 απαγορεύει τη διαστημική συνεργασία με την Κίνα.
Η κινεζική διαστημική υπηρεσία έχει ανακοινώσει ότι έως το 2024 θα διαθέτει και το δικό της τροχιακό τηλεσκόπιο σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από τον τροχιακό της σταθμό.
Εχει ήδη ολοκληρώσει το δίκτυο δορυφόρων που επιτρέπει παγκόσμια πλοήγηση ακριβείας και είναι ανεξάρτητο από τα αντίστοιχα των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της ΕΕ.
Εχει, επίσης, υπογράψει υπόμνημα συνεργασίας με τη ρωσική «Roscosmos» για την κατασκευή διεθνούς σεληνιακού σταθμού!
Με τολμηρά, αλλά και μεθοδικά βήματα, η Κίνα κάλυψε απόσταση πολλών δεκαετιών από τις άλλες διαστημικές δυνάμεις, μόλις μέσα στις δύο πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα.
Σήκωσε πανηγυρικά το «γάντι» του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, που έχει μεταφερθεί και στο Διάστημα, καθώς οι ΗΠΑ έβαλαν για τα καλά και με άμεσο τρόπο τα δικά τους μονοπώλια στην εμπορική αξιοποίησή του, δημιουργώντας ταυτόχρονα την αίσθηση ότι Σελήνη και Αρης ίσως έως τα μέσα του αιώνα να γίνουν τα νέα Ελντοράντο μιας άγριας διαστημικής «Δύσης».
Παραμένει, βεβαίως, η σημασία του εγγύς Διαστήματος για στρατιωτικούς σκοπούς –αν και βάσει διεθνών συμφωνιών τέτοια χρήση του δεν επιτρέπεται– ενώ η εξασφάλιση θέσης μιας χώρας «στην πρώτη σειρά» των διαστημικών δυνάμεων είναι απαραίτητο στοιχείο για την ισχυρή γεωπολιτική προβολή της.
Σημειώσεις:
[1]. Ανάμεσά τους πολυφασματική κάμερα, μετεωρολογικοί αισθητήρες και ραντάρ που διαπερνά το έδαφος.
[2]. Η Κίνα δεν συμμετείχε εξαρχής στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.
Με πληροφορίες από cnsa.gov.cn
Επιμέλεια: Σταύρος Ξενικουδάκης
Πηγή: Ριζοσπάστης