Η απορία ενός Ναζί: «Από πού έρχονται αυτοί οι Ρώσοι;» (vid)
31 Ιανουαρίου 1943: Η νίκη στο Στάλινγκραντ και η αρχή του τέλους του ναζιστικού τέρατος
Στις 28 Ιουλίου του 1942, οι γερμανικές στρατιές άρχισαν την προέλασή τους στον Καύκασο.
Η κατάληψη του Στάλινγκραντ και η καταστροφή της βιομηχανίας του ήταν μέσα στους αντικειμενικούς στόχους της επίθεσης.
Στις 2 Σεπτεμβρίου, η πολιορκία του Στάλινγκραντ είχε αρχίσει. Μετά από μάχη σώμα με σώμα, οι Γερμανοί κυρίευσαν μια σιταποθήκη στην παλιά πόλη.
Σε όσους σοβιετικούς μιλούσαν για ακόμη μια οπισθοχώριση, ο Στάλιν απαντούσε:
«Η Ρωσία δεν διαθέτει πια άλλα εδάφη για να παραχωρήσει».
Και ο υπερασπιστής της πόλης στρατηγός Τσουϊκόφ, είχε δώσει εντολή:
«Ή το Στάλινγκραντ θα σωθεί ή θα πέσουν όλοι οι υπερασπιστές του».
Όλος ο κόσμος πίστευε πως το δεύτερο ενδεχόμενο ήταν το πιο πιθανό.
Οι γερμανικές στρατιές απειλούσαν να συντρίψουν κάθε εμπόδιο. Όμως οι μάχες στο Στάλινγκραντ ήταν σφοδρές – σώμα με σώμα – και η αντίσταση των υπερασπιστών δεν είχε προηγούμενο.
Έτσι, οι δυνάμεις του Γερμανού στρατάρχη Φρειδερίκου φον Πάουλους προχωρούσαν πολύ αργά και με μεγάλες απώλειες.
Η απορία ενός Ναζί: «Από πού έρχονται αυτοί οι Ρώσοι;»
Το ημερολόγιο ενός Γερμανού Ναζί, που κατόρθωσε να επιστρέψει στη Γερμανία, αποδεικνύει το μέγεθος του ηρωικού αγώνα του Κόκκινου Στρατού:
1η Οκτωβρίου 1942:
«Το τάγμα μας βρίσκεται στην όχθη του Βόλγα. Έχουμε να διασχίσουμε ακόμα 500 μέτρα, και θα είμαστε εκεί. Αύριο θα βρισκόμαστε στην άλλη όχθη του ποταμού, και ο πόλεμος θα έχει τελειώσει!»
3η Οκτωβρίου 1942:
«Πολύ ισχυρή αντίσταση, δεν μπορούμε να περάσουμε αυτά τα 500 μέτρα. Βρισκόμαστε δίπλα από ένα σιλό σιτηρών!»
6η Οκτωβρίου 1942:
«Καταραμένο σιλό! Είναι αδύνατο να το πλησιάσουμε. Οι απώλειες μας ξεπέρασαν το 30%.»
10η Οκτωβρίου 1942:
«Από πού έρχονται αυτοί οι Ρώσοι; Το σιλό πια δεν υπάρχει, αλλά κάθε φορά που πλησιάζουμε τη θέση όπου βρισκόταν, αρχίζουν τα πυρά, τα οποία θαρρείς πως έρχονται κάτω από τη γη».
15η Οκτωβρίου:
«Επιτέλους, έχουμε περάσει το σιλό. Από το τάγμα μας έμειναν μόνο 100 άτομα.»
Λίγες γραμμές πιο κάτω:
«Αποδείχτηκε, ότι το σιλό το προστάτευαν …18 Ρώσοι, βρήκαμε 18 σορούς. Και αυτούς τους 18, δεν μπορούσε να νικήσει μισό μήνα ολόκληρο το τάγμα μας…»
Στα μέσα Οκτωβρίου, οι Σοβιετικοί εξακολουθούσαν να κρατούν ένα κομμάτι από τα βιομηχανικά βόρεια προάστια και μερικές δεκάδες μέτρα στο κέντρο της πόλης.
Η ηρωική αντίστασή τους, επί ενάμιση μήνα, συγκέντρωσε το παγκόσμιο ενδιαφέρον.
Η μάχη του Στάλινγκραντ μετατράπηκε σε μάχη γοήτρου και ο Χίτλερ ήθελε πια τη νίκη με κάθε θυσία. Έστειλε ενισχύσεις: Ιταλοί, Ρουμάνοι και Ούγγροι προστέθηκαν στις δυνάμεις του φον Πάουλους αλλά το Στάλινγκραντ κρατούσε!
Στις 8 Νοεμβρίου, ξεκίνησε η τεράστια σοβιετική αντεπίθεση σε όλες τις γραμμές του μετώπου, που αιφνιδίασε του Γερμανούς που πίστευαν ότι οι Σοβιετικοί δεν είχαν άλλες δυνάμεις.
Στις 19 Νοεμβρίου, η σοβιετική προέλαση είχε σπάσει για τα καλά τις αμυντικές γραμμες των Ναζί, ενώ στις 21, οι στρατιές του στρατάρχη Πάουλους είχαν κυκλωθεί.
Οι γερμανοί από πολιορκητές έγιναν πολιορκούμενοι, οχυρωμένοι στα ερείπια της ηρωικής πόλης.
Ως το Δεκέμβρη, οι Σοβιετικοί είχαν αποκόψει κάθε γραμμή ανεφοδιασμού των Γερμανών, που περιόρισαν την καθημερινή μερίδα ψωμιού στα 50 γραμμάρια σε κάθε στρατιώτη.
Στις 8 Ιανουαρίου, οι Σοβιετικοί πρότειναν στον Πάουλους μια «έντιμη παράδοση». Ο Χίτλερ την απαγόρευσε.
Στις 25 Ιανουαρίου, η σοβιετική επίθεση ξανάρχισε.
Στις 31 Ιανουαρίου, μια σοβιετική μονάδα μπήκε στο κρησφύγετο του Γερμανού στρατάρχη και τον αιχμαλώτισε.
Δυο μέρες αργότερα, στις 2 Φεβρουαρίου 1943, οι Γερμανοί παραδόθηκαν.
Η μάχη του Στάλινγκραντ κράτησε 140 μέρες κι έγινε παγκόσμιο σύμβολο της αντίστασης κατά των Ναζί.
Το εντυπωσιακό άγαλμα του Στάλινγκραντ
Το «Η Πατρίδα σε Καλεί», είναι το διάσημο άγαλμα στον λόφο Μαμάγιεφ του Στάλινγκραντ (Volgograd).
Κατασκευάστηκε προς τιμή της πιο αιματηρής μάχης της Ιστορίας, που έκρινε την μοίρα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με περισσότερους από 2 εκατομμύρια νεκρούς.
Είναι δύσκολο να φανταστούμε τις διαστάσεις εκείνης της τιτάνειας σύγκρουσης.
Η μάχη του Στάλινγκραντ κάλυψε έκταση 100.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, έκταση που ισοδυναμεί 5 φορές (!) με την έκταση που καταλαμβάνει ολόκληρη η Πελοπόννησος, ίση με την έκταση που καταλαμβάνει όλη η Ελλάδα, δίχως τα νησιά!
Το μηχανικό θαύμα πίσω από την κατασκευή του αγάλματος
Το Άγαλμα είναι πολύ σύνθετο από μηχανικής απόψεως, εξαιτίας της χαρακτηριστικής στάση του: Το δεξί χέρι υψωμένο κρατώντας ένα τεράστιο σπαθί και το αριστερό χέρι να εκτείνεται σαν σε κάλεσμα για αντεπίθεση.
Το άγαλμα άρχισε να κατασκευάζεται το 1959.
Όταν εγκαινιάστηκε στις 15 Οκτώμβρη του 1967 ήταν και παραμένει μέχρι σήμερα, το ψηλότερο άγαλμα (του είδους) στον κόσμο.
Έχει συνολικό ύψος 87 μέτρα (!) από την άκρη του σπαθιού ως την κορυφή της πλίνθου.
Το ύψος της γυναικείας φιγούρας είναι 52 μέτρα, και το σπαθί μόνο του 33 μέτρα !!!
Γλύπτης ήταν ο σερβικής καταγωγής Γεβγκένι Βούκετιτς (Yevgeny Vuchetich), και το μηχανικό μέρος του εντυπωσιακού αυτού μνημείου σχεδιάστηκε από το μεγάλο Ρώσο πολιτικό μηχανικό Νικολάι Νικίτιν.
Αυτός ήταν κι ο δημιουργός ενός από τα γνωστότερα πανύψηλα κτίρια της Μόσχας, του τηλεοπτικού πύργου του Οστάνκινο.
Παίρνουμε μόνο μια ιδέα από την δυσκολία κατασκευής αν συνυπολογίσουμε πως το συνολικό βάρος του γλυπτού αγγίζει τις 8 χιλιάδες τόνους (5.500 τόνοι μπετό και 2.400 τόνοι χάλυβα) ενώ το ξίφος ζυγίζει μόνο του 14 τόνους!
Όπως κι ο τηλεοπτικός πύργος, έτσι και το «Το Μνημείο της Μητέρας» εσωτερικά είναι στερεωμένο με τεντωμένα χαλύβδινα σκοινιά και στέκεται πάνω σε μικρό υπόβαθρο, σαν πιόνι σκακιού.
Η στερεότητα του σκελετού εξασφαλίζεται από περισσότερα από 100 ειδικά χαλύβδινα σκοινιά, που το συγκρατούν από πτώση και τα πλατιά σηκωμένα χέρια του αγάλματος, που είναι τόσο μεγάλα, που από μέσα τους μπορεί να περάσει, σαν σε σήραγγα, ένα αυτοκίνητο.
Ας σημειωθεί ότι στην κορυφή του αγάλματος τακτικά ανεβαίνουν επιθεωρητές για να ελέγξουν την κατάσταση του.
Στη διάρκεια αυτών των 50 χρόνων στο άγαλμα δεν προξενήθηκε κάποια σοβαρή παραμόρφωση, εκτός από μερικές μικρορωγμές.
Το άγαλμα του Στάλνιγκραντ (vid)
Η πρόσβαση στον Τύμβο του Μαμάγιεφ, από το κάτω μέρος του λόφου προς το μνημείο γίνεται μέσω 200 σκαλοπατιών, που το καθένα συμβολίζει τα 200 μερόνυκτα της πολιορκίας του Στάλινγκραντ (από 17 Ιουλίου 1942 έως 2 Φεβρουαρίου 1943).
Το άγαλμα αυτό εμφανίζεται τόσο στην σημαία όσο και στο εθνόσημο του σημερινού Βολγκογκράντ (Στάλινγκραντ).
Γλυπτική μοντέλο και πηγή έμπνευσης
Το μοντέλο που πόζαρε για το άγαλμα, λέγεται Βαλεντίνα Ιζότοβα, ένα κορίτσι από το Στάλινγκραντ, που εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να αναγνωρίζεται για την ομοιότητά της.
Είχε προσληφθεί από τον καλλιτέχνη Λεβ Μαϊστρένκο, που δούλευε στο συγκρότημα του Τύμβου στις αρχές του 1960.
Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, το άγαλμα είναι εμπνευσμένο από τη Νίκη της Σαμοθράκης.
O Στρατηγός της Σοβιετικής Ένωσης και υπερασπιστής της πόλης του Στάλινγκραντ, Βασίλι Ιβάνοβιτς Τσούϊκοφ, είναι θαμμένος στον Τύμβο, όπως κι ο διάσημος Σοβιετικός σκοπευτής Βασίλι Ζάιτσεφ, που σκότωσε 225 στρατιώτες του Άξονα κατά την διάρκεια της Μάχης του Στάλινγκραντ.