Άνταμ Σμιθ – Η «ξύλινη» γλώσσα ενός «κρυφοκομμουνιστή»
Τελικά «μήπως είχε δίκιο ο Ανταμ Σμιθ;» Ας απαντήσουν οι φιλελέδες κι οι Ζαίοι!
Στις 16 Ιουνίου 1723 γεννήθηκε ένας από τους μεγαλύτερος – αν όχι ο μεγαλύτερος – αστός οικονομολόγος.
Το «ιερό τέρας» της Αστικής Πολιτικής Οικονομίας και θεμελιωτής του μοντέλου του οικονομικού Φιλελευθερισμού, ο Άνταμ Σμιθ!
Το διάσημο έργο του «Ο Πλούτος των Εθνών» είναι το κατ’ εξοχήν έργο όπου βασίστηκε η οικονομική θεωρία του παγκόσμιου καπιταλισμού…
Όμως ο Άνταμ Σμιθ – αν κι αστός – ήταν πολιτικά έντιμος…
Κι επειδή γνώριζε ήδη από το 1750 τι «φάρα» είναι οι αστοί, στην μελέτη του για τον καπιταλισμό και την οικονομία της «ελεύθερης αγοράς», δεν δίστασε να συμπληρώσει το απόσπασμα που ακολουθεί:
«Ωστόσο, το συμφέρον των επιχειρηματιών, σε οποιοδήποτε κλάδο του εμπορίου ή της μανιφακτούρας, είναι πάντα από ορισμένες απόψεις διαφορετικό, και μάλιστα αντίθετο από αυτό της χώρας.
Το συμφέρον τους είναι πάντα η διεύρυνση της αγοράς κι ο περιορισμός του ανταγωνισμού. Η διεύρυνση της αγοράς ενδέχεται συχνά να συμβαδίζει σε σημαντικό βαθμό με τα συμφέροντα της κοινωνίας.
Αλλά ο περιορισμός του ανταγωνισμού είναι πάντα αντίθετος μ’ αυτά, (τα συμφέροντα της κοινωνίας) και το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να δώσει στους επιχειρηματίες τη δυνατότητα να επιβάλουν, για δικό τους λογαριασμό, έναν αυθαίρετο φόρο επί των άλλων συμπολιτών τους, μέσω της αύξησης των κερδών τους πάνω από τα φυσικά τους επίπεδα.
Η πρόταση κάθε νέου νόμου ή ρύθμισης του εμπορίου που προέρχεται από αυτή την τάξη θα πρέπει πάντα να ακούγεται με επιφύλαξη και δε θα πρέπει να υιοθετείται, παρά μόνο έπειτα από μακρά και προσεκτική εξέταση, με την επίδειξη της μέγιστης σχολαστικότητας αλλά και της μέγιστης καχυποψίας.
Οι προτάσεις αυτές προέρχονται από μια τάξη ανθρώπων (καπιταλιστές), των οποίων τα συμφέροντα δεν ταυτίζονται ποτέ με αυτά της χώρας, που έχουν γενικά συμφέρον να εξαπατούν, ακόμα και να καταπιέζουν τη χώρα, και οι οποίοι, για το λόγο αυτό, σε πολλές περιπτώσεις και την εξαπάτησαν, αλλά και την καταπίεσαν».[1]
Αλήθεια ο… Τζήμερος, ο Σκάϊ και οι απανταχού φιλελέδες τί έχουν να πουν για το παραπάνω απόσπασμα;
Η «Καθημερινή» πάντως πριν από τρία χρόνια έγραφε:
Όποιος έχει μελετήσει – έστω και λίγο – τον Άνταμ Σμιθ διαπιστώνει πολύ εύκολα ότι ο ίδιος πέφτει στις αντιφάσεις που έχει τονίσει.
Εξηγούμαστε:
Ο Σμιθ είναι υποστηρικτής της Ατομικής Ιδιοκτησίας στα Μέσα Παραγωγής και μάλιστα θερμός υποστηρικτής του ακραίου φιλελευθερισμού, που δεν δέχεται τον παραμικρό περιορισμό της δράσης των κεφαλαιοκρατών, με την προϋπόθεση βέβαια πως πάντα θα λειτουργεί ο ανταγωνισμός.
Όμως την ίδια στιγμή, προειδοποιεί πως πρέπει να είμαστε εξαιρετικά επιφυλακτικοί απέναντι στους κεφαλαιοκράτες και να τους αντιμετωπίζουμε με τη «μέγιστη καχυποψία», αφού όπως ο ίδιος γράφει οι επιχειρηματίες είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνοι, αφού το συμφέρον τους «είναι αντίθετο με αυτό της χώρας».
Να το πούμε και ποδοσφαιρικά; Με ένα σουτ μπήκαν τρία γκολ και μάλιστα αυτογκόλ!
Α. Ο Άνταμ Σμιθ παραδέχεται πως οι αστοί είναι επικίνδυνοι και μπροστά στα κέρδη τους, είναι κυριολεκτικά αδίστακτοι, ακριβώς δηλαδή με αυτό που υποστήριξε κι ο… Μαρξ, 70 χρόνια αργότερα!
1-0! Γκολ από τα αποδυτήρια!
Β. Ο Άνταμ Σμιθ παραδέχεται ουσιαστικά και κάτι ακόμα εξαιρετικά σημαντικό και για το σήμερα:
Πως αυτό που αποκαλούν «δεξιοί» κι «αριστεροί» ως «εθνικό συμφέρον» και «εθνική ομοψυχία» είναι μία φούσκα. Δεν υπάρχει ούτε κι υπήρξε ποτέ πραγματικά.
Κι αυτό γιατί ο Σμιθ περιγράφει καθαρά πως το συμφέρον των επιχειρηματιών, δηλαδή της Αστικής Τάξης, είναι πάντα αντίθετο από το συμφέρον της χώρας,[2] δηλαδή της πλειοψηφίας της κοινωνίας.
Άρα πως είναι δυνατόν να υπάρχει «εθνική ομοψυχία» και κοινό «εθνικό συμφέρον» όταν τα συμφέροντα μιας τάξης (καπιταλιστών) πάνε κόντρα στα συμφέροντα της άλλης; (εργατική τάξη)
Ο Σμιθ κάνει ταξική ανάλυση πριν από τον Μαρξ!
Τι συμβαίνει ρε παιδιά; 2-0, πριν κλείσει το ημίχρονο;
Μετά από όλα αυτά δεν χρειάζεται νομίζω να πατήσουμε περισσότερο το πόδι στο γκάζι και στον … κάλο των φιλελέδων.
Επειδή όμως οι Ζαιόλιθοι έχουν παίξει πολύ με τα νευράκια μας, τελευταία κι αφού φτάσαμε μέχρι εδώ θα είναι κρίμα να μην το πάμε μέχρι τέλους!
Γ. Ο Άνταμ Σμιθ χτυπά – άθελά του – κι ένα ακόμη ιδεολόγημα της αστικής τάξης, που τελευταία χρησιμοποιείται από τους… «αριστερούς» περισσότερο κι από τους «δεξιούς»!
Ο λόγος για την … «υγιή επιχειρηματικότητα»!
Την απάντηση στο παραμύθι αυτό την δίνει ξανά ο Σμιθ και μάλιστα στο ίδιο απόσπασμα. Στην πρώτη παράγραφο αναφέρει πως:
«Ωστόσο, το συμφέρον των επιχειρηματιών, σε οποιοδήποτε κλάδο του εμπορίου ή της μανιφακτούρας, είναι πάντα από ορισμένες απόψεις διαφορετικό, και μάλιστα αντίθετο από αυτό της χώρας».
Εδώ το ζουμί εκτός από αυτό που ήδη αναλύσαμε, είναι και το εξής:
Ο Σμιθ αναφέρεται σε όλους – ανεξαιρέτως – τους επιχειρηματίες «σε οποιοδήποτε κλάδο του εμπορίου ή της μανιφακτούρας».
Ολόκληρο το κείμενο διαπνέεται από τον ίδιο …φόβο!
Δεν αφήνει ούτε σπιθαμή χώρου για εξαιρέσεις κάποιων «καλών» καπιταλιστών που θα επιχειρούν με «υγεία».
Κι αυτό επιβεβαιώνεται με τρόπο πανηγυρικό και στην προτελευταία παράγραφο όπου μιλά γενικά για ολόκληρη την τάξη των καπιταλιστών, αλλά και στην τελευταία στα σημεία, που έχουμε υπογραμμίσει:
«Οι προτάσεις αυτές προέρχονται από μια τάξη ανθρώπων, των οποίων τα συμφέροντα δεν ταυτίζονται ποτέ με αυτά της χώρας, που έχουν γενικά συμφέρον να εξαπατούν, ακόμα και να καταπιέζουν τη χώρα, και οι οποίοι, για το λόγο αυτό, σε πολλές περιπτώσεις και την εξαπάτησαν, αλλά και την καταπίεσαν».
Γκολ στις καθυστερήσεις και… 3-0!
Μετά από όλα αυτά, αν βγουν τώρα φιλελέδες και ζαιόλιθοι να κατηγορήσουν την «Ιερή Αγελάδα» του Καπιταλισμού για … «κρυφοκομμουνισμό» και… «ξύλινη» γλώσσα, τότε πραγματικά θα τα έχουμε δει όλα!
Υ/Γ.: Πριν από περίπου 10 χρόνια η «Ναυτεμπορική» είχε δημοσιεύσει άρθρο με τον τίτλο-ερώτημα:
«Μήπως είχε δίκιο ο Ανταμ Σμιθ;»
Άρθρο, που παρά τον τίτλο του, υποστήριζε αερολογίες ποτισμένες μάλιστα και με τον απαραίτητο αντικομμουνισμό.
Όμως ο αρθρογράφος (Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλος) απέφυγε να αναφέρει το επίμαχο απόσπασμα…
Αν το είχε κάνει δεν θα έγραφε κι αυτά που έγραψε ούτε βεβαίως θα δούλευε και σε αστική εφημερίδα! Έτσι δεν είναι;
Δεν πειράζει όμως… Από σήμερα έχει την ευκαιρία να πει κάτι για αυτό!
Σημειώσεις:
[1]. Άνταμ Σμιθ: «Έρευνα για τη φύση και τις αιτίες του πλούτου των εθνών», σελ. 314-315, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, για λογαριασμό του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη Α.Ε. Αθήνα 2010.
[2]. Στο ίδιο… Επιπλέον ο Σμιθ είναι πολύ προσεκτικός και δεν αναφέρει του «έθνους», αλλά της χώρας!
