«1917» από τα Λιντλ: Το σινεμά ως αναθεώρηση της ιστορίας με άλλα μέσα (vid)
Θεωρείται από τα φαβορί για τα Όσκαρ, μια ποιοτική και προσεγμένη παραγωγή, με αξιόλογο σκηνοθέτη και συντελεστές.
Αποσπά πολύ καλές κριτικές, ενώ κάποιοι το χαρακτήρισαν ως άτυπη συνέχεια της «Διάσωσης του στρατιώτη Ράϊαν», με δυνατές εικόνες και έντονο πολεμικό ρεαλισμό.
Ο τίτλος της ταινίας είναι «1917», δεν έχει όμως την παραμικρή σχέση με τις 10 μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο και το πραγματικό 1917, που καθόρισε την ιστορική εξέλιξη τον 20ό αιώνα.
Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος σηματοδότησε το βίαιο και απότομο τέλος της Μπελ Επόκ και των αισιόδοξων ψευδαισθήσεών της.
Η φρίκη των χαρακωμάτων κι η μαζική σφαγή εκατομμυρίων στρατιωτών, που γίνονταν κρέας για τα κανόνια και τα συμφέροντα των ισχυρών, είναι μια τραγωδία που περιμένει ακόμα τους ιστορικούς και τους καλλιτέχνες να την αποδώσουν σε όλη της τη διάσταση.
Παρόλα αυτά, μία ιστορία, (ως επιστήμη ή απλώς κινηματογραφική), που μιλάει για τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο, αλλά όχι και για το κύμα της αντίδρασης των λαών που σάρωσε σταδιακά όλη την Ευρώπη – και όχι μόνο τη Ρωσία – λέει απλώς τη μισή αλήθεια, που όσο ρεαλιστικά αποτυπωμένη κι αν είναι, μπορεί να γίνει χειρότερη από ψέμα.
Πόσο μάλλον, όταν δανείζεται μια εμβληματική χρονολογία άρρηκτα δεμένη με την Επανάσταση και τον Κόκκινο Οκτώβρη, για να την συνδέσει αποκλειστικά με άλλα συμφραζόμενα, προβαίνοντας σε έναν άτυπο σφετερισμό.
Δεν είμαστε αφελείς, για να πιστεύουμε σε τυχαίες συμπτώσεις σχετικά με την επιλογή του τίτλου, ούτως ή άλλως όμως, αυτό που μετράει εν προκειμένω, είναι το αποτέλεσμα και η σημειολογία.
Ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή, το σινεμά δεν είναι μια «αθώα» τέχνη ή ένα απλό εργαλείο, όπως είχε ήδη επισημάνει από νωρίς ο Λένιν, που έδωσε ξεχωριστή έμφαση σε αυτή τη μορφή τέχνης για τη διαφώτιση των μαζών στη νεαρή Σοβιετική Ένωση.
Πολλώ δε μάλλον έναν αιώνα μετά, που όχι απλά αποτελεί ιδεολογικό όπλο, που τείνει να υποκαταστήσει τα ιστορικά βιβλία, επηρεάζοντας αντίστοιχα τη ματιά του ευρύτερου κοινού, το οποίο δεν καταναλώνει απλώς ποπ κορν και θεάματα, αλλά ενσωματώνει υποσυνείδητα διάφορα μηνύματα, ως ευαίσθητος δέκτης.
Το Χόλιγουντ είναι ο αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος στον παγκόσμιο κινηματογράφο, και φτιάχνει τις δικές του ιστορικές αφηγήσεις, που γίνονται με τη σειρά τους κυρίαρχες.
Αν κάποιοι χαμογελούν ειρωνικά διαβάζοντας αυτές τις γραμμές, και τις εκλαμβάνουν ως «θεωρία συνωμοσίας», μπορούν απλά να δουν στατιστικές που δείχνουν, πώς άλλαξε με το χρόνο η τοποθέτηση της κοινής γνώμης στο ερώτημα:
«Ποιος σήκωσε το μεγαλύτερο βάρος στη νίκη κατά του φασισμού στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο;»
και τί ρόλο έπαιξε σε αυτό η μεγάλη οθόνη.
Υπάρχει κάποιος που μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός ότι η πλειονότητα στη Δύση θεωρεί σημείο καμπής την απόβαση στη Νορμανδία, όταν ήδη είχε κριθεί ο πόλεμος στην πραγματικότητα, κι όχι τη μάχη του Στάλινγκραντ, οφείλεται εν πολλοίς στη συνεχιζόμενη προβολή της πρώτης ως θέαμα;
Δεν αρκεί λοιπόν τα ξαναγράψιμο της ιστορίας, αλλά επιβάλλεται και το ξαναγύρισμά της στη μικρή και τη μεγάλη οθόνη.
«1917» από τα Λιντλ: Το σινεμά ως αναθεώρηση της ιστορίας με άλλα μέσα (vid)
Πηγή: Κατιούσα
